آداب الحرب و الشجاعه و تصحیح آن

آداب الحرب و الشجاعه، از متون مشهور نیمه اول قرن هفتم و نوشته فخر مدبر است. این کتاب از جهات گوناگون در میان متون فارسی ممتاز و حایز اهمیت است؛ از جمله آنکه در موضوع خود (آیین کشورداری و سپاهیگری، اسب شناسی و تعریف و توصیف ابزار جنگی) در میان آثار پیش از دوره مغول، منبعی کم نظیر است. بسیاری از اسامی آلات جنگ و طرز تعبیه و آرایش لشکر و شیوه های مقابله و رویارویی با دشمن در این کتاب آمده است. انواع فواید زبانی و ادبی کتاب، به خصوص وجود اصطلاحات نظامی و واژه های خاص، آن را در موضوع خود بی مانند کرده است. با این فواید استثنایی، امروز، آداب الحرب و الشجاعه برای محققان در تنظیم فرهنگ ها و مطالعه آیین ها و آداب جنگ، کتاب مرجعی مفید و منحصربه فرد است. این کتاب در سال 1346 به اهتمام احمد سهیلی خوانساری به طبع رسیده و از آن پس، در همه این سال ها، درباره آن کاری قابل ذکر انجام نگرفته است. راه یافتن کاستی های بسیاری در متن به دلیل برخی اشکالات اساسی، مانند گزینش نادرست شیوه تصحیح، عرضه ناقص نسخه بدل ها، اغلاط و افتادگی ها، نقص در نسخه ها؛ و ناشناخته ماندن ارزش های بی شمار متن به دلیل اختصار در پرداختن مقدمه، تعلیقات و نمایه، ضرورت تصحیح تازه ای را ایجاب می کند. در این مقاله با بهره گیری از نسخه های خطی دستیاب، متن چاپی بررسی و با عرضه نمونه هایی از خطاهای گونه گون کتاب، ضرورت تصحیح مجدد آن نشان داده شده است.