تحلیل گفتمانی جریان اخوانی در افغانستان

در مجموعه گفتمان های اسلام سیاسی در افغانستان، جریان اخوانی از جهات مختلفی برجسته تر و مهم تر است و حکم پیشگام را دارد. این نوشتار با تمرکز بر تکوین و کنش گری «جریان اخوانی» در سه دهه اخیر قرن بیستم، هویت و کارنامه اسلام گرایان اخوانی در افغانستان را در چارچوب روش تحلیل گفتمان و متکی به آرای لاکلا و موفه بررسی می کند. جریان اخوانی در افغانستان از لحاظ تباری در ادامه جریان بین المللی اخوان المسلمین و در بستر دهه دموکراسی 1963-1973 در افغانستان، گفتمانی قابل توجه شد. در ادامه اخوانیسم در متن تحولات شتابان دهه های 1970 و 1980 به گفتمان مهمی تبدیل شد. این گفتمان حول دال مرکزی «اسلام یگانه راه حل» شکل گرفت و عناصر مهمی مانند دولت، حزب، انقلاب، جهاد و... را در پیرامون خود مفصل بندی نمود. گفتمان اخوانی هرچند موفق شد با به زیر کشیدن رژیم مارکسیستی در 1992، مدت کوتاهی به گفتمان هژمون تبدیل شود اما این گفتمان با برآمدن خلافت گرایان طالبان در 1996 به حاشیه رانده شد.