ارزیابی آسیب پذیری پدافندی شهر زاهدان با استفاده از روش سلسله مراتبی (AHP)

با توجه به تغییر ماهیت جنگ ها، حمله هوایی، موشکی وسیع در شروع و طول درگیری به تاسیسات کلیدی و خطرزا و حتی نقاط مسکونی، اداری، تجاری، آموزشی، ارزیابی آسیب پذیری شهرها در جنگ ها و تدوین راهکارهای مناسب برای کاهش آسیب پذیری و خسارات ضروری است. کاهش آسیب پذیری کاربری های شهری، جهت تقلیل میزان خسارات با بهره گیری از رویکردهای جدید مدیریت بحران، از قبیل پدافند غیر عامل که می تواند در ایجاد محیطی ایمن در شهرها موثر واقع شود، از مهم ترین اهدافی است. که امروزه برنامه ریزان و مدیران شهری در صدد اجرای آن در شهرها می باشند. شهر زاهدان به عنوان محدوده پژوهش تعیین شده است. دارا بودن مرز مشترک خاکی با کشورهای همسایه و موقعیت راهبردی این شهر باعث شد آسیب پذیری آن از اهمیت خاصی برخوردار باشد. پژوهش حاضر، با هدف شناسایی مراکز کلیدی و خطرزا در شهر زاهدان و بررسی ایمنی فضاهای شهری در سطح شهر زاهدان با توجه به اصول پدافند غیر عامل و شناسایی و از بین بردن عوامل کاهش دهنده ایمنی در سطح شهر انجام گرفته است. در این پژوهش، بعد از شناسایی موقعیت نقاط کلیدی و خطرزای شهری، با استفاده از روش سلسله مراتبی AHP و نرم افزار GIS، وضعیت آسیب پذیری پدافندی شهر زاهدان بر اساس شاخص های آسیب پذیر، مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس هفت معیار اصلی به همراه زیر معیار بر اساس نظر کارشناسان به عنوان عناصر و پهنه های مهم شهر زاهدان فهرست بندی شده است. برای امتیازدهی به این معیارها از نرم افزار Super Decision استفاده شده است. نقشه نهایی آسیب پذیری محدوده، از طریق فن همپوشانی نقشه ها در محیط نرم افزار ArcMap، در سه پهنه آسیب پذیری کم، آسیب پذیری متوسط و آسیب پذیری زیاد تهیه گردید و در پایان راهبردهایی در زمینه کاهش آسیب پذیری ساختار شهری زاهدان نیز ارایه شد.