تبیین مدیریت مدرسه بر مبنای استعاره علمی یا تجربه شخصی؟ مطالعه موردی مدیران موفق مدارس

بر مبنای آموزه های نهضت نظریه در مدیریت آموزشی، مدیریت مدرسه را می توان بر مبنای استعاره علمی تبیین و تفسیر کرد که به موجب این استعاره، سازوکارهای مدیریت در مدارس به شیوه علمی و با تکیه بر پایگاه نظری مدیریت آموزشی انجام می شوند. اما آیا این استعاره درباره مدیریت مدارس کشور ما صدق می کند؟ پژوهش حاضر درصدد ارایه پاسخ روشنی به این سوال بود. بدین منظور، با تکیه بر روش مطالعه موردی، 12 نفر از مدیران موفق مدارس سمنان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند تا مشخص شود که رویکرد مدیریت آن ها در مدرسه چگونه است. انتخاب این افراد بر اساس روش نمونه گیری موارد کرانه ای و بر مبنای اشباع نظری در تفسیر یافته ها بود. به هر ترتیب، داده هایی کمی و کیفی از آن ها گردآوری شد. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه سازمان یافته بود که برای تحلیل داده های آن از دو روش کمی و کیفی استفاده شد. برای تحلیل داده ها در بخش کیفی از روش تبیین سازی و در بخش کمی از روش تحلیل محتوای قیاسی استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان داد که نه تنها استعاره علمی در تبیین رویکرد مدیران مدارس مطرحیت چندانی ندارد بلکه مدرسه به کارزاری برای تجربه ورزی و آزمایش و خطای مدیران تبدیل شده است. افزون بر آن، این تجربه ورزی چندان ارتباطی به رشته تحصیلی مدیران، سابقه کاری آن ها، مقطع مدیریت و نوع مدرسه نداشت و تجربه ورزی در هر شرایطی مورد استفاده مدیران بود.