گستردگی و گوناگونی تمثیل در مصیبت نامه عطار

تمثیل یکی از مهمترین انواع ادبی است که جایگاه مهمی در ادبیات فارسی دارد و در انتقال مفاهیم عقلی، ذهنی، و انتزاعی به مخاطبان بسیار موثر و کارآمد است. بررسی ابعاد گوناگون تمثیل گام مهمی در شناسایی آثار عطار و شگردهای او برای تفهیم مفاهیم و انتقال پیام است. مصیبت نامه به‌عنوان اثری تمثیلی که سفر روحانی سالک فکرت را روایت میکند، نمونه خوبی برای این بررسی است. پرسش اصلی تحقیق این است که عطار در مصیبت نامه چگونه از تمثیل و انواع آن در طرح مفاهیم عرفانی و اخلاقی و تفهیم بهتر این مضامین برای مخاطب بهره گرفته است و نوع نگاه او به‌عنوان عارف نسبت‌به این شگرد ادبی چگونه است؟ این پژوهش به شیوه کتابخانه‌ای و ازطریق فیش برداری به توصیف و تحلیل داده‌ها پرداخته است. بر اساس یافته ‌های تحقیق در مصیبت نامه از میان تمثیلهای روایی بیشترین استفاده مربوط به پارابل و در میان انواع تمثیلهای توصیفی مربوط به ارسال‌المثل است. از این امر چنین برمی‌آید که عطار برای انتقال بهتر مفاهیم پیچیده عرفانی بیشتر از حکایات تمثیلی بهره برده است تا آرایش کلام.