ولایت حاکم بر کودکان بدون ولی خاص

پژوهش حاضر ولایت فقیه بر کودک بدون ولی خاص را بررسی می کند. مشهور فقیهان در فرض فقدان پدر و جد پدری و عدم نصب وصی از طرف پدر و جد پدری، فقیه حاکم را ولی انحصاری چنین کودکی می دانند. دیدگاه پیش گفته افزون بر اینکه دلایل محکمی ندارد، با قراین مخالف متعددی روبروست. این مقاله در ابتدا شمول دلایل ولایت فقیه در دو رویکرد ولایت مطلقه و ولایت از باب امور حسبه، نسبت به این موضوع را بررسی کرده در ادامه با ارایه دلایلی از آیات، روایات و گزارش های تاریخی نتیجه می گیرد که شارع مقدس در این موضوع تشریع حقوقی مد نظر فقیهان را نداشته، تنها خواستار رعایت مصالح کودک بی سرپرست که امری عقلایی است شده است. در نهایت بیان می شود که تاکید بر ولایت انحصاری فقیه و کم رنگ نمودن نقش ولی عرفی همچون مادر و سایر نزدیکان کودک محصول عقلانیت عصری بوده، شاید تاکید بر آن در جامعه امروزی نه تنها صحیح نبوده، کارآمدی لازم گذشته خود را نیز نخواهد داشت.