ارتباط کیفیت زندگی کاری پرستاران شاغل در بیمارستانهای آموزشی-درمانی شهر کرمانشاه با میزان درک و ارزیابی آنان از بار کاری در سال 1396

کیفیت زندگی کاری به عنوان برنامه ای جامع و فراگیر، به ارتقای رضایت مندی و بهبود کیفیت زندگی کارکنان در محیط کار اختصاص می یابد، پرستاران یکی از مهم ترین ارکان بخش درمان هستند که با توجه به وضعیت شغلی، مسیول وظایف مهمی از قبیل مراقبت های روحی و روانی و نیز فیزیکی بیمار می باشند که فعالیت های فوق در صورت عدم رعایت اصول ایمنی و نیز آرامش و رفاه کاری، در بروز اختلالات جسمانی و روحی این قشر نقش بسزایی دارد. یکی دیگر از مهم ترین مشکلات کاری پرستاران، بارکاری می باشد، بارکاری زیاد یکی از مهم ترین علل ایجاد استرس در پرستاران می باشد. هدف از مطالعه حاضر تعیین ارتباط کیفیت زندگی کاری پرستاران شاغل در بیمارستان های آموزشی - درمانی شهر کرمانشاه با میزان درک و ارزیابی آنان از بار کاری بود.

 این مطالعه به صورت توصیفی-تحلیلی و به صورت مقطعی در سال 1396 بر روی 873 نفر از پرستاران بیمارستان های آموزشی-درمانی شهر کرمانشاه انجام شد. نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای متناسب با حجم نمونه و با توجه به تعداد پرستاران شاغل در هر بیمارستان انجام شد. پرستاران شاغل در هر بیمارستان به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از اطلاعات دموگرافیک محقق ساخته، پرسشنامه کیفیت زندگی کاری درن ون لار (Darren Van Laar) و پرسشنامه بارکاری ناسا استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS-18 و آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن، آزمون کروسکال-والیس و آزمون دقیق فیشر استفاده شد.

سن افراد شرکت داده شده در مطالعه 88/5± 44/32 سال بود. در بین نمونه مورد مطالعه 5/40% را مردان و 5/59% را زنان تشکیل دادند. رابطه معنا داری بین کلیه ابعاد بارکاری با یکدیگر مشاهده شد (05/0>p). بین بعد وضعیت عمومی با کلیه ابعاد بارکاری (05/0>p) غیر از عملکرد و بازدهی (05/0<p) ارتباط وجود داشت. بین کیفیت کلی زندگی با بعد بار زمانی (0.027p=)، میزان تلاش و کوشش (046/0p=) و احساس ناکامی و دلسردی (015/0 p=) رابطه معنا داری وجود داشت، اما بین کیفیت کلی زندگی کاری با خرده مقیاس های بار فکری و ذهنی (17/0=p)، بار فیزیکی (181/0=p) و عملکرد و بازدهی (852/0=p) ارتباط معناداری مشاهده نشد.رابطه معنا داری بین کیفیت کلی زندگی پرستاران با تعداد شیفت (107/0=p) و تعداد بیماران در هر شیفت (618/0=p) مشاهده نشد. ارتباط معنا داری بین کیفیت کلی زندگی پرستاران با ساعات اضافه کاری (001/0=p) در بین پرستاران مورد مطالعه مشاهده شد. رابطه معنا داری بین کیفیت زندگی و بخش بیمارستانی مورد مطالعه وجود داشت؛ به طوری که کمترین کیفیت زندگی کاری در بخش داخلی جراحی و بالاترین کیفیت زندگی کاری مربوط به بخش اطفال بود.

با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش مبنی بر  تاثیر بارکاری بر کاهش کیفیت زندگی کاری، اتخاذ تدابیری در راستای ارتقای کیفیت زندگی کاری، رفع عوامل زمینه ساز، پیشگیری، درمان و آموزش روش ها و مهارت های صحیح تطابقی و ارتباطی از ضروریات کنونی سیاست گذاری در امر بهداشت و درمان در چنین محیط هایی می باشد. همچنین نقش و تاثیر مدیریت و سرپرستان جهت انجام مداخلات موثر در جهت بهبود کیفیت زندگی کاری و بارکاری را مشخص کرده و انجام مطالعات بیشتر در آینده در جهت شناسایی دیگر فاکتورهای تاثیرگذار بر کیفیت زندگی و بارکاری پیشنهاد می گردد.