بررسی قابلیت شاخص های بیوفیزیک ماهواره ای اجزای تعادل انرژی و تبخیر و تعرق واقعی در ارزیابی تغییرات رطوبتی خاک

رطوبت خاک سطحی یکی از متغیرهای مهم در فرآیندهای هیدرولوژیک است که بر تبادل جریان آب و انرژی بین سطح زمین و جو تاثیر می گذارد. برآورد دقیق تغییرات مکانی و زمانی رطوبت خاک برای بررسی های مختلف محیطی بسیار مهم است. پیشرفت های اخیر فنآوری در سنجش از دور ماهواره ای نشان داده است که رطوبت خاک با انواع روش های سنجش از دور قابل اندازه گیری است. هدف از پژوهش حاضر، برآورد شاخص های بیوفیزیک و تبخیر و تعرق با استفاده از خوارزمیک سبال (SEBAL) و ارایه شاخص رطوبت خاک با استفاده از روش رگرسیون مولفه اصلی در اراضی شرق دریاچه بختگان، استان فارس است. به همین منظور پنج تصویر ماهواره لندست 8 مربوط به ماه های فروردین، اردیبهشت، خرداد و تیر سال 1396 شمسی انتخاب و تصحیح های اولیه بر روی تصاویر، انجام شد. برای اجرای خوارزمیک سبال از داده های هواشناسی ایستگاه همدیدی مرودشت استفاده شد. با بهره گیری از شاخص های بیوفیزیک همانند آلبیدو، شار تابش خالص، شار گرمای خاک، تبخیر و تعرق، شاخص نرمال شده پوشش گیاهی و دمای سطح زمین به روش رگرسیون مولفه اصلی شاخص رطوبت خاک، مدل سازی شد. برای صحت سنجی مدل از شاخص TVDI استفاده شد. ضریب R2 و شاخص F مدل برابر با 966/0 و 9/1651581 است که نشان دهنده دقت زیاد مدل برای برآورد شاخص رطوبت خاک در هر پیکسل در مناطق مختلف با شرایط مختلف و پوشش گیاهی متنوع است. نتایج نشان داد که برای برآورد دقیق تر مقدار رطوبت خاک افزون بر دما و پوشش گیاهی، دیگر شاخص های بیوفیزیک موثر بر مقدار رطوبت خاک سطحی می بایست در نظر گرفته شود.