بررسی اثر مقدار و زمان تقسیط نیتروژن بر عملکرد دانه، علوفه و میزان برخی عناصر غذایی در ژنوتیپ های جدید تریتیکاله

بمنظور بررسی اثرتقسیط مقادیرمختلف نیتروژن برعملکرد علوفه تر و دانه ژنوتیپ های تریتیکاله، آزمایش اسپلیت فاکتوریل با سه تکرار در دو ایستگاه قراخیل (مرکز) و بایع کلا (شرق) مازندران با تغذیه آب باران درسال زراعی 96- 1395 اجرا شد. عامل اصلی شش ژنوتیپ ET-89-1، ET-89-7، ET-89-9، ET-89-12، ET-89-13، ET-89-16 و عامل فرعی فاکتوریل سه سطح نیتروژن خالص (50، 70 و 90 کیلوگرم درهکتار از منبع اوره) در سه سطح تقسیط (مراحل کاشت + طویل شدن ساقه ها، کاشت + ظهورسنبله و پنجه زنی +ظهورسنبله با نسبت 50% :50%) بود. در مرحله خمیری دانه ها صفات ارتفاع گیاه، عملکرد علوفه تر و خشک، میزان نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم علوفه اندازه گیری و در رسیدگی عملکرد دانه تعیین شد. براساس نتایج اثرمکان درتمامی صفات مورد مطالعه بجز نیتروژن و کلسیم علوفه معنی دار بود. ایستگاه بایع کلا با عملکرد دانه (9/5) نسبت به قراخیل(6/5) و ایستگاه قراخیل در علوفه تر (6/48) نسبت به بایع کلا (3/43) تن درهکتار تفاوت معنی داری نشان دادند. بین ژنوتیپ ها، ET-89-13 در متوسط دومنطقه با 5/50 و 1/6 تن درهکتار دارای بیشترین عملکرد علوفه و دانه بود. بین سطوح نیتروژن، مصرف 90 کیلوگرم درهکتار نیتروژن بیشترین علوفه و دانه را تولید کرد. اثر تقسیط نیتروژن برعملکرد علوفه غیرمعنی دار و بر عملکرد دانه معنی دار و در مقایسه میانگین ها در پنجه زنی+ ظهورسنبله با 6 تن درهکتار دانه تفاوت معنی دار آماری با دیگرتیمارها داشت. برای شرایط مشابه آب و هوایی و حصول بیشترین عملکرد علوفه و دانه ژنوتیپ ET-89-13 با مصرف 90 کیلوگرم درهکتار نیتروژن به ترتیب با تقسیط کاشت + بساقه رفتن و پنجه زنی + ظهور سنبله قابل توصیه می باشد