بررسی مقایسه ای کنش های گفتاری کودکان و بزرگسالان در «باشو غریبه کوچک» براساس نظریه سرل

کنش گفتاری یکی از نظریه‌های مهم فلسفه زبان به‌حساب می‌آید، بر مبنای این نظریه کنش‌های گفتاری در پاره گفتارها مورد تحلیل قرار می‌گیرند و ناگفته‌های یک متن را آشکار می‌سازند. در این پژوهش برآنیم تا گفتارهای فیلم باشو غریبه کوچک اثر بهرام بیضایی را براساس تیوری سرل بررسی کنیم. فیلم باشو به‌عنوان فیلم کودک و نوجوان با حضور شخصیت اصلی کودک کنش‌های گفتاری مهمی را دربردارد و زبان به‌عنوان یک ابزار فرهنگی مهم از دغدغه‌های اساسی این فیلم است. درواقع هدف از انجام این پژوهش فهم ویژگی‌های دراماتیک اثر و پی بردن به روابط اجتماعی شخصیت‌ها از طریق استخراج کنش‌های گفتاری هر پاره گفتار است. با بررسی که براساس دسته‌بندی کنش‌های گفتاری سرل صورت گرفت دریافتیم که شخصیت‌های فیلم براساس موقعیت و جنسیت کنش گفتاری متفاوتی دارند و با توجه به نتایج به‌دست آمده میزان کنش‌های گفتاری زنان از نوع ترغیبی و مردان بیشتر کنش گفتاری عاطفی از نوع تمسخر، عصبانیت و... را در گفتار به‌کار می‌برند و در قیاس کودکان از هر دو نوع کنش عاطفی و ترغیبی بهره جستند؛ با وجود این که کودکان برخلاف بزرگسالان به واسطه ویژگی‌های کودکانه کلامشان عاری از خشونت است و تعامل بهتری با یک دیگری فرهنگی برقرار می‌کنند، لازم به ذکر است هیچ‌کدام از شخصیت‌ها درگفتارشان کنش‌های تعهدی و اعلامی را به‌کار نبرده‌اند.