بررسی تحلیلی نظریه های مطرح در مفهوم شناسی جریان و جریان شناسی

هدف در این مقاله، استخراج مولفه های مفهوم «جریان اجتماعی» و «جریان شناسی» بر اساس آرای صاحب نظران بود.

این مقاله به روش توصیفی و تحلیل محتوای کیفی، با استفاده از منابع کتابخانه ای و با رهیافتی درجه دومی به رشته تحریر درآمد.

از مجموع آرای صاحب نظران، هفت مولفه «جریان» کشف شد که بر اساس آن می توان تعریفی جامع از جریان شناسی ارایه داد.

جریان شناسی، رهیافت جدیدی در آموزش و پژوهش مباحث تاریخی، فکری، فرهنگی است که بر خلاف شیوه های سنتی، هم برای مخاطبان جذابیت دارد و هم به مرحله کاربرد نزدیک است. با توجه به هفت مولفه مستخرج از تحلیل مضامین آرای صاحب نظران؛ یعنی «هویت اجتماعی»، «اصول و فروض معرفتی»، «سیلان و پویایی»، «عدم رسمیت»، «جمعیت»، «مدیریت»، «اثرگذاری» و همچنین «ضرورت ارتباط ارگانیک میان مولفه ها»(که هویت شبکه ای جریان را نتیجه می دهد)، تعریف منتخب از جریان بدین صورت است: «جریان، پدیده اجتماعی پویا و سیال، با هویتی شبکه ای(= سیستمی) غیر رسمی و متشکل از مجموعه اصول و فروض معرفتی(= نظام مشترک معنایی) است که جمعیتی نظام یافته(= مدیریت شده) بر اساس آن عمل کرده و اثر می گذارند».