مدل علی اضطراب اجتماعی دانشجویان براساس سیستم های مغزی رفتاری با میانجی گری راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان

اختلال اضطراب اجتماعی یکی از شایع ترین اختلالات اضطرابی است و مطالعه درباره سبب شناسی این اختلال از اهمیت بسیاری برخوردار است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی نقش سیستم های فعال سازی و بازداری رفتاری (BAS/BIS) در نشانه های اضطراب اجتماعی با توجه به نقش اثرات میانجی راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان است.

در این مطالعه همبستگی- تحلیلی، 282 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد قوچان در سال تحصیلی 1398-1397 با استفاده از روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرسش نامه های مقیاس بازداری/ فعال سازی رفتاری کارور و وایت (1994)، هراس اجتماعی کانور (SPIN) و نظم جویی شناختی هیجان (گارنسفکی،گرایج و اسپینهاون،2002)، پاسخ دادند. تحلیل داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری، انجام شد.

رابطه مستقیم سیستم بازداری رفتاری با اضطراب اجتماعی (05/0p < ،29/0=β)، و بازداری رفتاری با راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان (05/0p < ، 34/0=β) مثبت و معنی دار است. اثر مستقیم سیستم فعال ساز رفتاری با اضطراب اجتماعی (05/0p < ، 19/0-β=) منفی و معنی دار است. ارزیابی مدل ساختاری با استفاده از شاخص های آماری نشان داد که اثر غیر مستقیم  سیستم بازداری رفتاری با اضطراب اجتماعی معنی دار بوده در حالی که اثر غیر مستقیم سیستم فعال سازی رفتاری با اضطراب اجتماعی معنی دار نیست. یافته ها از برازندگی مناسب ساختار فرضی، بین متغیرهای پژوهش حمایت کرد.

به نظر می رسد حساسیت بالای BIS به همراه دشواری در نظم جویی هیجان به تلاش های ناسازگارانه برای نظم جویی و پاسخ دهی هیجانی و در نهایت افزایش خطر ابتلا به اختلالات روان شناختی از جمله اضطراب اجتماعی منجر می شود.