توزیع فسفر و اثر ویژگی های فیزیک و شیمیایی و کانی های رسی بر آزادسازی فسفر در تعدادی از خاک های آهکی

فسفر به عنوان یک عنصر غذایی ضروری برای رشد گیاهان می باشد که دسترسی آن در خاک با گذشت زمان، آبشویی، ترسیب و تغییر زمین نما تغییر می کند. اطلاعات در مورد سینتیک آزاد سازی فسفر در خاک های آهکی محدود است. بنابراین هدف از این تحقیق، بررسی توزیع فسفر و تاثیر ویژگی های فیزیکوشیمیایی و کانی های رسی بر آزادسازی فسفر در تعدادی از رده های غالب خاک های آهکی استان کهگیلویه و بویر احمد، با عصاره گیر کلرید کلسیم 01/0 مولار بود. نتایج این پژوهش نشان داد، رها سازی فسفر از خاک در ابتدا سریع  و سپس به آهستگی ادامه یافت. بعد از گذشت 72 ساعت، مقدار فسفر آزاد شده در خاک ها در محدوده 2/3 تا 4/25 میلی گرم در کیلوگرم بود. بر اساس برازش معادلات مختلف بر داده های واجذبی فسفر، معادلات الوویچ و تابع توانی توانستند به خوبی فرایند رهاسازی فسفر را در خاک های مورد مطالعه پیش بینی کنند. نتایج مطالعات همبستگی خصوصیات خاک و اجزای رهاسازی فسفر در خاک ها نشان داد که برخی ضرایب آزاد شدن فسفر (از جمله شیب و عرض از مبدا معادله الوویچ) ارتباط منفی معنی داری با مقدار کانی اسمکتیت و ورمی کولیت دارند. همچنین، ضریب آزاد سازی معادله پخشیدگی پارابولیک رابطه معنی دار منفی با pH ، میزان ایلیت و کانی پالیگورسکیت نشان داد.