نقش کاربرد کود زیستی فسفره و تریپل سوپر فسفات بر عملکرد، اجزای عملکرد، غلظت کادمیم و فسفر دانه آفتابگردان (Helianthus annuus L.)

هزینه بالای کودهای شیمیایی مورد استفاده در بخش کشاورزی و مشکلات محیط زیست ناشی از استفاده آنها، لزوم تجدیدنظر در روش های مرسوم تغذیه گیاهان را آشکار می سازد. مصرف تلفیقی کودهای زیستی همراه با کودهای شیمیایی در راستای کشاورزی پایدار یکی از راه های اساسی به نظر می رسد. در همین راستا این پژوهش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آزمایشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در سال زراعی 98-1397 اجرا شد. فاکتور اول مقادیر مختلف کود تریپل سوپرفسفات در سه سطح (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) و فاکتور دوم کود زیستی فسفره در سه سطح (صفر، 100 و 200 گرم در هکتار) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر سطوح مختلف کود زیستی فسفره و تریپل سوپرفسفات بر تمام صفات اندازه‎گیری شده معنی دار شد ولی اثر متقابل تیمار‎ها معنی دار نبود. بر اساس نتایج به دست آمده در این پژوهش، بالاترین عملکرد دانه، وزن هزار دانه، درصد روغن دانه، قطر طبق، تعداد دانه در طبق و غلظت فسفر دانه در شرایط کاربرد 100 کیلوگرم در هکتار تریپل سوپرفسفات به همراه 200 گرم در هکتار کودزیستی فسفره به دست آمد. کمترین پوکی دانه نیز با کاربرد 100 کیلوگرم در هکتار تریپل سوپرفسفات به همراه 200 گرم در هکتار کودزیستی فسفره حاصل شد. به نظر می‎رسد کود تریپل سوپرفسفات، به دلیل داشتن ناخالصی از جمله عناصر سنگین، باعث افزایش 54 درصدی غلظت عنصر کادمیم در خاک می گردد، اما افزایش سطوح مصرف کود زیستی فسفر در خاک موجب کاهش 45 درصدی تجمع غلظت کادمیم دانه می‎شود. با توجه به این نتایج کاربرد 100 کیلوگرم در هکتار تریپل سوپرفسفات و 200 گرم در هکتار کود زیستی فسفره نسبت به سایر تیمارها باعث افزایش عملکرد کمی و جذب عناصر در آفتابگردان شده است.