مقایسه دقت ثبت پیامدها در کارآزمایی های بالینی ثبت شده در سامانه ثبت کارآزمایی بالینی ایران (IRCT) و مقالات منتشر شده در مجلات پرستاری و مامایی

انواع مختلفی از تورش ها در مطالعات وجود دارد که یکی آنها، تورش گزارش انتخابی پیامدها است و در مواقعی که انتشار یافته های یک تحقیق تحت تاثیر ماهیت و جهت نتایج قرار می گیرد. هدف این پژوهش بررسی مقایسه ای تورش گزارش انتخابی پیامدها در کارآزمایی های بالینی ثبت شده در سامانه ثبت کارآزمایی بالینی ایران (IRCT) با مقالات منتشر شده در مجلات پرستاری و مامایی است.

در این تحقیق توصیفی تحلیلی کلیه مقالات کارآزمایی بالینی که از فروردین تا اسفند 1396 در مجلات تخصصی علمی پژوهشی پرستاری و مامایی ایران چاپ شده به روش نمونه گیری سرشماری انتخاب شدند. ابزارگردآوری اطلاعات چک لیست محقق ساخته ای بود که وضعیت مجلات، مقایسه پیامدها در سامانهIRCT با پیامدهای گزارش شده در روش کار و نتایج مقالات، معنی داری و عدم معنی داری پیامدهای اولیه و ثانویه را بررسی می کرد.

در بین 223 مقاله منتشر شده در 33 مجله علمی پژوهشی در حوزه پرستاری و مامایی، تنها نیمی از مقالات دارای کد IRCT بودند همچنین 63% از پیامد اولیه و 18% از پیامدهای ثانویه ثبت شده در سامانه IRCT با پیامد اولیه وثانویه گزارش شده در روش کار مقاله تفاوت داشت که منجر به حذف 59% از پیامدهای اولیه ثبت شده در سامانه IRCT شد.

نتایج نشان داد که با وجود الزامی بودن ثبت کار آزمایی های بالینی در سامانه ثبت کارآزمایی ها از سوی بسیاری از مجلات، نیمی از مقالات بدون گزارش کدIRCT منتشر می شوند. علاوه براین نیمی از پیامدهای گزارش شده در مقالات، متحمل حذف، تغییر و یا اضافه نمودن پیامدی جدید می شوند که می تواند در نهایت، منجر به حصول نتایج نامعتبر در مطالعه شو د.