تحلیل نقش ویژگی های مورفولوژیکی ساختار در توسعه کالبدی شهر به روش نحو فضا

ساختار شهر، مترادف با استخوان بندی و شالوده یک شهر بوده و به معنی ویژگی های کالبدی ای است که یک شهر را یگانه، متمایز و متفاوت از سایر شهرها می کند. نظریه مورفولوژی شهری که بر مطالعات کالبدی شهر متمرکز است، چارچوب نظری لازم برای مطالعه ساختار شهرها را فراهم می کند. مورفولوژی شهری بررسی نظام مند فرم، شکل، نقشه، ساختار و کارکردهای بافت مصنوع شهرها و منشاء و شیوه ی تکامل این بافت در طول زمان است. نظریه ی طراحی بر مبنای تحلیل شهرهای سنتی برای حصول به فرآیند ساخت و روش تحلیل آن ها براساس دسته بندی بناها و فضاهای بازمربوط به آن ها، از وضعیت اولیه ی آنها تا دگرگونی های بعدی شان، در طول زمان، روش «نحو فضا» نام دارد. با این تفکر که شهر تبلورکالبدی توسعه های فرهنگی است، تاریخ فعال شهر بر مبنای آنچه ساخته شده ، مطالعه می شود. روش برداشت از بافت های شهری که به معنای سازمان خیابان ها و بلوک هاست، در حوزه این رویکرد شکل گرفته و ابزار کاربردی آن به شمار می رود .این روش که ترکیبی از مکاتب مورفولوژی شهری (آلمانی و ایتالیایی) است، یک رویکرد درونی/ شناختاری محسوب می شود. ساختار اصلی، رویکردی است که دیدگاهی کلان نسبت به بافت شهری اتخاذ کرده و به کلیت آن نظر دارد. این رویکرد می تواند به عنوان مکمل مطالعات شناخت بافت های شهری بکار رفته و ارتباط میان اجزاء در شکل دهی به یک کل را بیان کند. در این مقاله پیشنهاد می شود به منظور حصول به فرآیندی جامع برای مطالعه توسعه کالبدی شهرها، با توجه به روش برداشت از بافت شهری، آن را با نظریه ساختاراصلی ترکیب نمود. فرآیند حاصل را می توان به منظور انتخاب بخشی از شهر که دارای اکثر صفات و خصوصیات کالبدی موجود در کل شهر است بکار برد. با مطالعه این بخش از شهر، می توان به شناخت عمومی نسبت به خصوصیات کالبدی کل آن دست یافت.