کتابخانه دارالعلم شاپور در بغداد (383-451 ق) و تاثیر آن بر ارتقای سطح علوم در قرون چهار و پنج هجری (با تاکید بر دانش طب)

سده های چهار و پنج هجری، مقارن با عصر استیلای خاندان بویه بر دستگاه خلافت بغداد است. این خاندان شیعی علاقه زاید الوصفی به نشر دانش در ممالک تحت سلطه خود داشتند و تمام تلاش خویش را مصروف حمایت از دانشمندان و ترویج علوم کردند. مهم ترین نمود این رفتار را در بغداد -به عنوان مرکز خلافت اسلامی- می توان دید، امیران و وزرای این دولت با توجه ویژه به ارتقای دانش در تمام زمینه ها و حوزه های شناخته شده آن روزگار توانستند با شدتی بیشتر، تکاپوی علمی صورت گرفته در عصر هارون و مامون عباسی را تجدید نمایند و با روحیه رواداری علمی و اعتقادی، دارالعلم ها را به عنوان ادامه تاریخی بیت الحکمه و خزانه الحکمه، به مکانی امن برای پژوهش و تحصیل و تدریس دانشمندان مبدل کنند. در این میان برخی از مراکز همچون «دارالعلم شاپور» به همت بانی فاضل و متولیان دانشمندش به مکان مناسبی برای گردهمایی مهم ترین دانشمندان آن روزگار مبدل شد که علاوه بر بحث و مناظرات علمی، ارزشمندترین تالیفات خویش را در کتابخانه مفصل آن مرکز، در دسترس جویندگان علم و دانش قرار داده بودند. از جمله دانش هایی که توانست به مدد ساختار اداری و علمی دارالعلم شاپور مجالی برای ارتقا و تکامل بیابد دانش پزشکی است که کثرت کتاب های محفوظ در آن مرکز و به ویژه وقف آثار مهم طبی پزشکان بزرگ آن روزگار اهمیتی مضاعف بدان بخشیده بود. پژوهش حاضر، تلاشی است جهت بازنمایاندن نقش پررنگ کتابخانه «دارالعلم شاپور» در گسترش دانش ها، به ویژه علم طب در سده های چهار و پنج هجری.