بهینه سازی استخراج ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی اکسیدانی میوه کلخونگ (Pistacia khinjuk) به کمک امواج فراصوت با روش سطح پاسخ

در تحقیق حاضر، بهینه سازی فرایند استخراج ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی اکسیدانی (قدرت مهارکنندگی رادیکالهای آزاد DPPH، قدرت احیا کنندگی آهن (FRAP) و شاخص پایداری اکسایشی) میوه کلخونگ (Pistacia khinjuk) با استفاده از امواج فراصوت از طریق روش سطح پاسخ بررسی شد. جهت بهینه سازی فرایند استخراج از طرح مرکب مرکزی با سه متغیر مستقل زمان (5، 27.5 و 50 دقیقه)، دما (25، 45 و 65 درجه سانتیگراد) و نسبت اتانول در حلال آب-اتانول (0، 50 و 100 درصد) استفاده شد. به طور کلی نتایج آنالیز واریانس نشان داد، که پارامترهای مستقل دارای اثر معنی داری بر میزان استخراج ترکیبات فنلی کل، قدرت جذب رادیکالهای آزاد DPPH، قدرت احیا کنندگی آهن و شاخص پایداری اکسایشی عصاره میوه کلخونگ بودند که ضرییهای رگرسیونی آنها به ترتیب 97.65، 98.09، 98.62 و 98.38 درصد تعیین شد. در بین پارامترهای مستقل، غلظت اتانول موثرترین پارامتر بود چون دو اثر درجه 2 و خطی در مدلهای پیشنهادی آزمونهای مختلف مشاهده شد. همجنین اثر متقابل در مدلهای این تحقیق مشاهده نشد. قوی ترین مدل نیز مربوط به آزمون استخراج ترکیبات فنلی بود؛ چون در این آزمون علاوه بر اثر خطی پارامترهای مستقل که در بین همه آزمونها مشترک بود، اثر درجه دوم نیز در پارامترهای زمان و غلظت اتانول مشاهده شد. بررسی نتایج نیز نشان داد که با در نظر گرفتن مجموع آزمونهای این تحقیق، زمان 50 دقیقه، دمای 65 درجه سانتی گراد و غلظت اتانول 57.7 درصد در حلال اتانول - آب به عنوان شرایط بهینه کلی تعیین شد. در نهایت مشخص شد که نتایج آزمونهای تجربی به مقادیر پیش بینی شده توسط روش سطح پاسخ نزدیک بود.