ارزیابی تاثیر پوشش درختی حاشیه و شیب طولی جاده جنگلی بر میزان نفوذ صوت موتورکامیون بنز (2624) در جنگل خیرود نوشهر

سابقه و هدف :

جاده ها و دیگر ساختارهای خطی از مهمترین نمونه های فعالیت های بشری به شمار می روند و تشخیص داده می شود که مهمترین اثرات محیطی را بر زیستگاه های طبیعی و اکوسیستم های جهان داشته باشند. از بارزترین این اثرات نامطلوب آلودگی های زیست محیطی است که در سه دهه اخیربیش از گذشته مورد توجه واقع شده است. هدف از این مطالعه بررسی میزان صوت حاصل موتور خودروسنگین با حجم موتوربالا در دوطبقه شیب طولی متفاوت جاده جنگلی و شناخت نوع رابطه کاهشی میزان شدت صوت با افزایش فاصله از جاده می باشد.

به منظور اندازه گیری میزان شدت صوت تعداد هشت ایستگاه در طول 20 کیلومتر جاده جنگلی اصلی یکطرفه شن ریزی شده جنگل آموزشی پژوهشی دانشگاه تهران با طبقه های شیب طولی پایی ن(2-5درصد) و بالا (8-11درصد) و فواصل صفر (حاشیه جاده)، 25متر، 50متر، 75متر، 100 متر به سمت داخل توده و درقسمت پایین دست جاده و محورجاده (نزدیک ترین حالت به موتور خودرو) به عنوان نقاط صوت سنجی انتخاب شد. میانگین سطح صوت منتشر شده از خودرو کامیون بنز2624 اندازه گیری شد. این عمل توسط دستگاه صوت سنج دیجیتالSL-4023SDبا دقت 5/1 دسی بل و قدرت تفکیک 1/0 دسی بل انجام گرفت. فاکتورهای میانگین سطح صوت ماشین براییک وسیله نقلیه با حجم موتور ثابت، میزان شیب طولی در دو سطح، فاصله از جاده در پنج سطح اندازه گیری و در نرم افزار SPSS و جهت انجام تجزیه واریانس به وسیله رویه GLMتجزیه و تحلیلانجام گرفت.

نتایج نشان داد آمده درایستگاه های با شیب طولی طبقه پایین و ایستگاه های با شیب طولیطبقه بالابه ترتیب 7/58 درصد و 6/56 درصد کاهش شدت صوت نسبت به حاشیه جاده قابل مشاهده است. درتمامی ایستگاه ها بیشترین کاهش میزان شدت صوت در فواصل 0-25 متر از حاشیه جاده ثبت شده است. به طورکلی نوع رابطه کاهشی شدت صوت با افزایش فاصله درایستگاه های شیب طولیطبقه پایین وبالا از نوع لگاریتمیمی باشد.

باتوجه به نتایج می توان دریافت که شیب طولی جاده تاثیر زیادی در میزان شدت صوت منتشر شده از جاده ندارد در این تحقیق تمامی متغیرهاچه به صورت مستقل و چه به صوت متقابل بر میزان نفوذ صوت اثر معنی دار دارند. نتایج این پژوهش نشان داد که با فاصله گرفتن از منبع صوت شدت صوت کاهش می یابد. دقت در طراحی مشخصات فنی جاده از جمله شیب طولی ، تعمیر و نگهداری سطح روسازی جاده، حضور پوشش گیاهی در حاشیه جاده و جلوگیری از تخریب آن، حفظ و احیای تراکم درختان موجود در توده کنار جاده، کاشت تلفیقی گونه های پهن برگ و سوزنی برگ می تواند تا حدودی میزان شدت صوت منتشر شده از جاده را کاهش دهد.