واکاوی معیارهای فرهنگی اجتماعی و اقلیم در معماری بومی (مطالعه موردی: بررسی تطبیقی تکایای تاریخی و معاصر مازندران)

ویژگی‌های فرهنگی- اجتماعی و اقلیم همواره به‌عنوان دو رکن اصلی موثر بر شکل‌گیری معماری آیینی شناخته می‌شوند. هدف این پژوهش، ارزیابی این معیارها و بررسی میزان اهمیت هر یک از آنها می باشد. این پژوهش از نوع ترکیبی و تلفیقی از پژوهش کیفی و کمی می باشد. روش پژوهش حاضر، توصیفی- پیمایشی بوده و برای بررسی اهمیت هر یک از معیارها و زیر معیارها، از نظرات خبرگان با ابزار پرسشنامه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS و طیف لیکرت استفاده شده است. جامعه آماری شامل نه تکیه در مازندران در دو اقلیم کوهستان (ییلاق) و دشت(قشلاق) به صورت هدفمند انتخاب شدند. مطابق یافته های پژوهش، از میان "معیارهای فرهنگی- اجتماعی"، «آیین و مذهب» در تکایای تاریخی (4٫60) و «عقاید و باورها» و «روابط اجتماعی» ، با میانگین (4٫30) و (4٫30) بیشترین اهمیت را در تکایای معاصر دارند. در خصوص "معیارهای اقلیم" نیز،«معماری بومی» با وزن (4٫30) دارای بیشترین اهمیت در تکایای تاریخی و در تکایای معاصر نیز، زیرمعیار«آب و هوا» با وزن (3٫55) دارای بیشترین اهمیت می باشد. نتایج پژوهش نشان داد که "معیار‌های فرهنگی- اجتماعی" و "معیارهای اقلیم" دارای تاثیر مثبت و معناداری بر معماری بومی تکایای مازندران هستند که در این‌ بین نقش "معیار‌های فرهنگی-اجتماعی" بااهمیت‌تر است.