آسیب شناسی برنامه درسی جدید رشته الکتروتکنیک شاخه آموزش فنی و حرفه ای (مطالعه موردی: استان یزد)

پیشینه و اهداف :

یکی از مهم ترین بخش های نظام آموزشی هر کشور، آموزش فنی و حرفه ای آن بوده و این نوع آموزش از جمله خط مشی های اساسی کشورها برای تربیت نیروی انسانی کارآمد ماهر و نیمه ماهر است. آموزش نیروی انسانی به منظور توسعه سرمایه های انسانی کارآمد و تاثیرگذار بر توسعه، از وظایف مهم آن برشمرده می شود. نقش آموزش های فنی و حرفه ای در مقایسه با  آموزش های نظری، از این منظر که نیروی انسانی مورد نیاز کشورها را در سطح پیش از دانشگاه تامین می کند، بسیار حیاتی است. زیرا هسته اصلی آموزش فنی و حرفه ای و مهارت آموزی ارتباط این آموزش ها با بازار کار است. از آن جایی که امکان روزافزون توسعه در بخش های صنعت، کشاورزی و خدمات در کشور وجود دارد، آموزش و تربیت نیروی انسانی در حوزه فنی و حرفه ای از استلزامات اساسی توسعه کشور است. چنان که در گزارش سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد، (یونسکو) برای توسعه پایدار، انسان محور توسعه و کلید آن آموزش فنی و حرفه ای ذکر شده است.  پژوهش حاضر با هدف آسیب شناسی برنامه درسی جدید رشته الکتروتکنیک شاخه آموزش فنی و حرفه ای انجام شد.

روش ها:

 این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع گردآوری داده ها، ترکیبی است. جامعه آماری شامل مدیران آموزشی، هنرآموزان و هنرجویان پایه یازدهم رشته الکتروتکنیک استان یزد، در سال تحصیلی96-97 بود. نمونه کمی با روش سرشماری و نمونه کیفی به روش هدفمند انتخاب شد. برای گردآوری اطلاعات، از سه پرسشنامه محقق ساخته، مشاهده میدانی و مصاحبه نیمه ساختاریافته، استفاده شد. روایی پرسشنامه ها توسط 4 نفر از اساتید صاحب نظر برنامه درسی و آموزش فنی و حرفه ای و پایایی آن ها توسط ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد.

یافته ها نشان داد که: برنامه درسی جدید آموزش فنی و حرفه ای در رشته الکتروتکنیک، از دیدگاه مدیران آموزشی و هنرجویان نسبتا مطلوب و از دیدگاه هنرآموزان نسبتا نامطلوب است. اما وضعیت عناصر تجهیزات کارگاهی و امکانات آموزشی، آگاهی هنرآموزان از اسناد بالادستی و راهنمایی ها و دوره های ضمن خدمت ارایه شده به هنرآموزان، نسبتا نامطلوب برآورد شده است. همچنین هنرآموزان، فعالیت های یادگیری و آمادگی تحصیلی هنرجویان و تناسب زمان آموزش با حجم محتوای آموزشی را نسبتا نامطلوب برآورد کرده اند.

در پژوهش حاضر، برنامه درسی جدید آموزش شاخه فنی و حرفه ای دوره ی متوسطه در رشته الکتروتکنیک استان یزد، هم از نظر عناصر برنامه درسی کلاین و هم از نظر سایر عناصر تاثیرگذار آسیب شناسی شد. سپس با استناد به مشاهدات و مصاحبه های کیفی، وضعیت موجود هر کدام از مولفه ها توصیف و برخی از مهم ترین عوامل بروز آسیب در هر مولفه ذکر گردید.