واکاوی برنامه درسی کارشناسی ارشد پیوسته و کارشناسی ارشد ناپیوسته معماری و مقایسه میزان انطباق آنها بر مولفه های آموزش معماری

پیشینه و اهداف:

 جهت تحقق بخشیدن به اهداف و رسالت های آموزش عالی، متخصصین انجام پژوهش های متعدد را برای چگونگی بررسی و شناسایی نقاط ضعف و قوت برنامه درسی ضروری می دانند. ارزشیابی محتوای دوره آموزشی به روش های مختلفی انجام می شود. مقایسه محتوای برنامه های درسی با یکدیگر از روش های مورد استفاده است. محتوای دوره آموزشی، مجموعه ای است که فرصت های برنامه ریزی شده ای را برای فراگیران فراهم می کند تا آن ها بتوانند از طریق یک رویداد تعاملی، یادگیری را تجربه کنند. عمده ترین هدف برنامه آموزشی، تربیت و آماده سازی فراگیران برای زندگی و انجام فعالیت های حرفه ای در جامعه است. رشته معماری تلفیقی از مباحث علوم انسانی، هنر و علوم فنی است.  لذا تحقق معماری، نیازمند برخورداری از مجموعه ای از معرفت ها و دانش های گوناگون است. از سال 1939، آموزش آکادمیک معماری در دو مقطع کاردانی و کارشناسی ارشد پیوسته، جهت تربیت نقشه کش و معمار تعریف و جایگزین شیوه سنتی گردید و در سال  1998دوره کارشناسی پایه ریزی شد.

مسئله پژوهشی حاضر، بررسی و مقایسه میزان انطباق برنامه درسی رشته معماری به شیوه کارشناسی ارشد پیوسته با شیوه ناپیوسته، بر مبنای بنیان های آموزش معماری است. این پژوهش کاربردی، از نظر ماهیت در شمار تحقیقات توصیفی تحلیلی و در طیف مطالعات ارزشیابی قرار می گیرد. به لحاظ نحوه جمع آوری داده، روش آمیخته تشریحی استفاده شده است. ابتدا محتوای آموزش و آنچه دانشجوی معماری باید بیاموزد، بحث و ارایه گردید. سپس در مورد بنیان های آموزش، تفسیرها و نظرات صاحب نظران با پرسشنامه در مقیاس5 گزینه ای لیکرت، اخذ گردید. 

یافته ها:  

بر اساس یافته ها، محتوای آموزش معماری در سه بنیان دانش، توانش و بینش نمود می یابد. در دوره کارشناسی ارشد پیوسته در حوزه دانش 67واحد درسی (1663ساعت) و  88واحد (3426ساعت) در حوزه توانش قرار می گیرد. در مجموع دوره ناپیوسته، در حوزه دانش، 65واحد (1204ساعت) و  85واحد (2690ساعت) در حوزه توانش وجود دارد. از دیدگاه اساتید، کارفرمایان و دانش آموختگان، در هر سه حیطه دانش و به خصوص توانش و بینش، دوره کارشناسی ارشد پیوسته دوره موفق تری است و در اکثر زمینه ها بر دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته ارجحیت دارد.

نتیجه گیری:

 در مجموع، در هرسه حیطه دانش و به خصوص توانش و بینش، دوره کارشناسی ارشد پیوسته دوره موفق تری است. تبدیل رشته معماری از کارشناسی ارشد پیوسته به ناپیوسته (برخلاف رشته های فنی و...) تجربه موفقی در ایران نمی باشد و دوره کارشناسی ارشد پیوسته، در اکثر زمینه ها بر دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته ارجحیت دارد.