شخصی سازی محیط یادگیری الکترونیکی براساس خودکارامدی یادگیرنده

پیشینه و اهداف :

 یکی از ویژگی هایی که برای شخصی سازی محیط یادگیری الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرد، خودکارامدی است. این ویژگی به باور افراد نسبت به توانایی های خود برای انجام تکالیف اشاره دارد. متخصصان براین باورند که خودکارامدی تحصیلی، یکی از عوامل مهمی است که تاثیر به سزایی بر یادگیری موثر و پیشرفت تحصیلی یادگیرندگان دارد. تبیین مفهوم خودکارآمدی، با فعالیت های آلبرت بندورا آغاز شد. براساس تعریف بندورا خودکارآمدی، باورها یا قضاوت های فرد نسبت به توانایی های خود در انجام وظایف و مسوولیت هاست. این مفهوم به داشتن مهارت یا توانایی مربوط نمی شود، بلکه داشتن باور به توانایی انجام کار در موقعیت های مختلف را بیان می کند. هدف از پژوهش حاضر طراحی و پیاده سازی سامانه آموزشیاری هوشمندی است که مدل یادگیرنده آن شامل ویژگی های خودکارامدی تحصیلی و سبک یادگیری، دو ویژگی موثر در یادگیری است.

روش ها :

خودکارامدی تحصیلی به صورت خودکار و با طراحی سامانه فازی براساس رفتارهای یادگیرنده و سبک یادگیری از طریق پرسش نامه فلدر  سیلورمن که شامل 44 گویه است، شناسایی شده اند. پس از شناسایی این ویژگی ها، راهبردهای آموزشی متناسب با آنها ارایه و در سامانه ای هوشمندی به نام «پرلس» در محیطی واقعی پیاده سازی شده و اثرگذاری آن در بهبود عملکرد یادگیرندگان و رضایت آنان از سامانه مورد ارزیابی قرار گرفته است. جامعه مورد بررسی شامل 23  نفر با میانگین سنی 24.56 سال بوده است.

 ارزیابی محیط شخصی شده  نشان می دهد که درنظرگرفتن ویژگی های کاربردی در مدل یادگیرنده و ارایه درس پار ها و توصیه های متناسب با این ویژگی ها، به  پیشرفت تحصیلی 75%  از یادگیرندگان منجر شده و رضایت تحصیلی آنان را به دنبال داشته است. ضمن اینکه بررسی مدت زمان حضور یادگیرندگان در محیط شبکه قبل از استفاده از پرلس و پس از آن تفاوت معناداری (سطح معنی داری=0/05) را نشان نمی دهد. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که سامانه جدید آموزشیاری، علاوه بر موفقیت تحصیلی یادگیرنده، افزایش تمایل یادگیرندگان را برای استفاده از سامانه به دنبال داشته است.

هدف این پژوهش، شخصی سازی محیط یادگیری الکترونیکی بوده است. بدین منظور ویژگی های خودکارامدی تحصیلی و سبک یادگیری که  دو ویژگی موثر در یادگیری هستند، برای مدل کردن یادگیرندگان در محیط شبکه ای انتخاب شدند. سبک یادگیری از طریق پرسش نامه بدست آمد و تلاش شد خودکارامدی تحصیلی به طور غیر مستقیم و بااستفاده از رفتارهای یادگیرنده در محیط یادگیری الکترونیکی شناسایی شود. برای این کار سامانه شناسنده خودکارآمدی (سامانه اف سی) به کمک نظریه مجموعه های فازی طراحی شده و مورد ارزیابی قرار گرفت. مقایسه نتایج خروجی سامانه شناسنده با پرسش نامه خودکارامدی تحصیلی نشان می دهدکه دقت سامانه برابر با  %88.2 است. این امر بیانگر آن است که رفتارهای یادگیرنده در محیط یادگیری الکترونیکی به میزان قابل قبولی می تواند نشان دهنده خودکارامدی تحصیلی وی باشد و می توان این رفتارها را به عنوان مبنایی برای شناسایی خودکارامدی تحصیلی وی در نظرگرفت. پیشنهاد می شود درپژوهش های آتی ویژگی های دیگر موثر در آموزش همچون سبک شناختی، احساس، شخصیت به منظور ارایه محیط شخصی شده برای یادگیرندگان مورد توجه قرار گیرد.