آموزش منظورشناسی زبان انگلیسی با رویکرد اجتماعی-فرهنگی

پیشینه و اهداف :

در دنیای یادگیری و آموزش زبان دوم،  ساختارهای آموزشی بر مبنای مهارت های ارتباطی پدید آمده اند، و منجر به این شده اند که  به جای یادگیری محض قواعد و کلمات زبان، تسلط در استفاده اجتماعی و کارکردی از آنها هم اهمیت زیادی پیدا کند. بنابراین، مهارت و دانش منظور شناسی، یعنی توانایی استفاده از زبان و درک معانی در تعاملات اجتماعی، تبدیل به بخش عمده ای از مهارت زبان دوم شده است به طوری که نداشتن این مهارت منجر به سوءتفاهم یا ضعف جدی در ارتباطات می شود. حال در این میان، یکی از مهم ترین ابعاد مهارت منظور شناسی زبان، توانایی فرد در تفسیر و تولید صحیح کنش های گفتاری است که در سالهای اخیر در حوزه ی آموزش زبان توجه خاصی را به خود جلب کرده است. این پژوهش تاثیر روش تدریس با رویکرد اجتماعی-فرهنگی را بر ارتقاء دانش منظور شناسی  زبان انگلیسی در زبان آموزان ایرانی، با تاکید بر کنش گفتاری انتقاد کردن بررسی می کند.

روش ها :

شرکت کنندگان دو کلاس 25 نفره از دانشجویان زبان انگلیسی بودند (گروه های ازمایش و کنترل). سعی بر آن شد که در این روش در گروه آزمایش، زبان آموزان تحت اصول رویکرد اجتماعی- فرهنگی عمل کنند، یعنی یادگیری حین انجام کارهای مشارکتی. در این روش از دانشجویان خواسته می شد تا از تکالیف همدیگر به صورت شفاهی انتقاد کنند. معلم هم آموزش فردی و خصوصی منطبق با نیاز هر فرد را ارایه می داد.  در هر دو گروه آزمایش و کنترل، میزان یادگیری زبان آموزان از طریق پیش آزمون، پس آزمون های فوری و تاخیری بررسی شد. آزمون های استفاده شده، آزمون تکمیل گفتمان و آزمون ایفای نقش بودند. اطلاعات جمع آوری شده و به کمک آزمون تی زوجی و مستقل تحلیل شدند.

نتایج نشان داد که دانش منظور شناسی زبان آموزان در گروه آزمایش به طور معناداری بهبود پیدا کرد و آنها خیلی بهتر از گروه کنترل عمل کردند که نشان دهنده ی تاثیر فوق العاده عالی این روش تدریس بود. سپس از طریق مصاحبه با شرکت کنندگان، محققان به احساسات مثبت آنها در طی آموزش تحت این روش پی بردند (سطوح بالای هیجان و انگیزه، اضطراب کم، اوقات خوش، واضح بودن دستورالعمل ها و توضیحات) که خود سندی بر تاثیرات مثبت این روش است.

این پژوهش تاثیرات کوتاه و بلند مدت روش های آموزشی با رویکرد اجتماعی-فرهنگی را بر ارتقاء دانش منظور شناسی زبان آموزان ایرانی با تاکید بر کنش گقتاری انتقاد کردن نشان می دهد. در  این مطالعه سعی شد تا اصول مهم نظریه اجتماعی-فرهنگی درحوزه ی آموزش منظور شناسی زبان دوم عملی شود. نتایج نشان دادند که این روش ها در کوتاه و درازمدت بسیار موثر هستند و این تاثیر فقط محدود به نتایج مثبت ارتقاء در یادگیری نبود بلکه این گونه روش ها اثرات روحی و روانی مثبتی هم برای زبان آموزان به همراه داشتند. نتایج این تحقیق می تواند به بعد عملی آموزش زبان دوم کمک کند. یافته های تحقیق، درک معلمان را از نقش مهم روش های آموزشی فرهنگی-اجتماعی در بافتی مثل ایران بالا می برد و به آنها راه های عملی کردن نظریه های تازه ورود یافته به حوزه ی منظور شناسی زبان دوم را نشان می دهند. همچنین به خاطر در نظر گرفتن احساسات زبان آموزان، این تحقیق می تواند برای هر گونه بحثی در زمینه روانشناسی آموزشی موثر باشد.