اعتلای روند آموزش فنی حرفه ای در ایران

پیشینه و اهداف:

 آموزش های فنی حرفه ای، نقش مهمی را در توسعه اشتغال مولد، بهبود فضای کسب و کار، استفاده ی بهینه از فرصت ها و افزایش کارایی در اقتصاد جامعه بر عهده دارد. لذا افراد پس از به دست آوردن دانش و مهارت های تخصصی در زمینه های مختلف می توانند در شغل های مناسب به فعالیت بپردازند و به عنوان کارآفرین پاسخگوی نیاز اصلی کشور در الویت گسترش آموزش ها و مهارت های فنی حرفه ای باشند. یکی از مهم ترین بخش های نظام آموزشی هر کشور، برنامه نظام آموزش فنی حرفه ای است. توجه به آن از جمله خط مشی های اساسی کشورها برای تربیت نیروی انسانی کارآمد در سطح پیش از دانشگاه به شمار می آید. از سوی دیگر نیز نقش و اهمیت به سزای آموزش فنی حرفه ای در تحقق اهداف اقتصادی، اجتماعی و فردی از تیررس پژوهش ها دور نمانده است. از دیرباز ارزیابی وضعیت عملکرد سازمان های متصدی امر تربیت کارورزان و متخصصین کارآمد و ماهر در حوزه فنی حرفه ای کشور، نشان دهنده ضرورت پرداختن به این امر به عنوان نیاز اصلی جامعه درحال توسعه ایران بوده است. لذا با بررسی وضعیت ضرورت های ایجابی جامعه فنی حرفه ای کشور در تامین نیروی انسانی کارآمد، به موضوع آسیب شناسی وضع موجود، پرداخته شده است. با در نظر گرفتن عوامل همراستا با اهداف راهبردی و تعاملات بین المللی (همچون نهادهای آیسسکو و یونیوک در سازمان ملل)، تدوین طرح مداخله برای بهبود شرایط حاضر الزامی می گردد.

روش ها :

روش پژوهش مقاله حاضر با بررسی توانمندی سازمان های فعال آموزش فنی حرفه ای در ایران و جمع آوری مستندات مربوط به اهداف و فعالیت های سازما ن های سیاستگذار و مجری؛ تبیین میزان توجهات و حساسیت های تخصصی تحقیق شده طی سالیان اخیر انجام پذیرفته است. جامعه آماری شامل تحقیقات انجام شده تاکنون و ابزار تحقیق تحلیل روند تحولات آموزش فنی حرفه ای است.

دستاورد تحقیق نیز، راهکار مناسب بهبود روند آموزش فنی حرفه ای ایران می باشد. از مهمترین عوامل کارآمدسازی در این پژوهش؛ توجه به وضعیت جذب و اشتغال به میزان 21%، لزوم تحول نظام آموزشی به میزان 13% و فرآیند یاددهی- یادگیری  به میزان 8.5%  در کنار دیگر عوامل مشاهده شده اند.

بررسی روند تحقیقات مربوط به آموزش های فنی حرفه ای در طی سال های 1388 تا 1396 در سالیان اخیر نشان می دهد که اولویت های تحقیق براساس شرایط روز جامعه فنی حرفه ای به ترتیب عبارت از: ارایه راهکار، عوامل دروندادی و بروندادی، مطالعات تطبیقی، لزوم بازبینی و تحول الگوگیری با اهداف جهانی، بررسی وضعیت اشتغال و جذب هنرجویان، ویژگی های شخصیتی هنرجویان، ارایه مدل استاندارد ارزیابی عملکرد، محیط آموزشی، بررسی کتب فنی حرفه ای، عوامل ایجاد گرایش دانش آموزان، متغیرهای درونی اثرگذار بر عملکرد، بررسی عدم گرایش دانش آموزان به آموزش فنی حرفه ای و نهایتا موانع توسعه آموزش فنی حرفه ای به طور مشخص تاثیرگذار آموزش فنی حرفه ای در توسعه پایدار نظام فنی حرفه ای کشور می باشد.