ارزشیابی محتوای دوره های آموزش الکترونیکی دانشگاه های تحت استاندارد اسکورم

پیشینه و اهداف:

 قرن بیست و یکم قرن حرکت جوامع به سمت دانایی محوری، مشارکت دانش و تحول در محورها و مفاهیم بنیادین زندگی از جمله آموزش و تعلیم و تربیت از لحاظ کمیت، کیفیت و سرعت ارایه می باشد. گرایش جهان در چند دهه اخیر به استفاده از فناوری در آموزش به دلیل عدم پاسخگویی آموزش سنتی به نیازهای نظام آموزشی در برنامه درسی و محتوای آموزشی، نظر بسیاری از اندیشمندان را به خلق شیوه ها و نوآوری ها در این زمینه جلب کرده است. امروزه با توجه به گسترش روزافزون روش های آموزشی و پیشرفت های شگرف در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، آموزش الکترونیکی یکی از بهترین راهبردها برای تحقق عدالت اجتماعی در حوزه آموزش عالی با شعار "آموزش عالی با کیفیت برای همه" می باشد. آموزش الکترونیکی قریب به یک دهه است که در جهان و به فاصله کمی در ایران توسعه یافته است. افزایش تقاضا برای کسب علم، محدودیت های نظام های سنتی آموزشی و تحول خواهی در روش های فراگیری، جهان را به سوی روش هایی سوق داده است که در آن زمان و مکان ارزش ذاتی خود را از دست داده است؛ از این رو آموزش الکترونیکی را می توان مهمترین عامل جهش علمی و فرهنگی در جهان معاصر دانست. با توجه به رشد روز افزون استفاده از استانداردهای تولید محتوا همچون استاندارد اسکورم در آموزش الکترونیکی، هدف پژوهش، ارزشیابی دوره های محتوای آموزش الکترونیکی دانشگاه های تحت استاندارد اسکورم از دیدگاه دانشجویان و اساتید است.  

روش ها :

روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اساتید و دانشجویان دوره های مجازی دانشگاه شهید بهشتی بود که 230 نفر از دانشجویان و 45 نفر از اساتید به روش هدفمند و براساس جدول کرجسی مورگان انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه های محقق ساخته اساتید و دانشجویان بود. روایی محتوایی پرسشنامه ها توسط کارشناسان متخصص و استاد راهنما بررسی و  پس از انجام اصلاحات لازم تایید شد و ضریب پایایی آلفا برای نسخه دانشجویان 0.77 و برای نسخه اساتید 0.90 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی (تی تک نمونه ای) استفاده شد.

یافته های پژوهش نشان داد که بین میانگین میزان دسترس پذیری، طراحی آموزشی، سازمان دهی محتوا، بازخورد و ابرداده در دوره های محتوای آموزش الکترونیکی دانشگاه شهید بهشتی از دیدگاه دانشجویان و همچنین از دیدگاه اساتید براساس استاندارد اسکورم تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج نشان دادکه میانگین میزان مولفه های استاندارد اسکورم در دوره های محتوای آموزش الکترونیکی دانشگاه شهیدبهشتی از دیدگاه دانشجویان و اساتید براساس این استاندارد در حد مطلوبی می باشد.

پژوهش حاضر همانند هر پژوهش دیگر با محدودیت هایی همانند استفاده تنها از یکی از ابزارهای تحقیق، پرسشنامه و عدم استفاده از سایر ابزارها، محدودیت دانشگاه و رشته تحصیلی، دشواری در شناسایی کارشناسان مسلط در این زمینه و شناسایی شرکت های تولید محتوا و دانشگاه های مجازی تحت استاندارد اسکورم در زمان انجام تحقیق، محدود بودن پیشینه مشابه خارجی آن، کار را برای محقق دشوار کرد. بنابراین پیشنهاد می شود که پژوهش حاضر در سایر دانشگاه های دارای آموزش الکترونیکی و در رشته های تحصیلی دیگر عملیاتی گردد تا قدرت تعمیم یافته ها افزایش یابد؛ بر اساس یافته های حاصل از پژوهش پیشنهاد می شود ضرورت دارد به اساتید نحوه ی استاندارد سازی محتوای الکترونیکی آموزش داده شود و جهت کاهش هزینه ها تولید محتواهای الکترونیکی در خود دانشگاه با همکاری اساتید و حتی خود دانشجویان صورت گیرد و همچنین ترتیبی داده شود تا بر تاثیر استانداردهای آموزش الکترونیکی اسکورم تحقیقات بیشتری صورت گیرد تا با کسب اطلاعات دقیق بتوان راهکار هایی جهت افزایش کیفیت آموزشی و رفاهی دانشگاه های دارای آموزش الکترونیکی تحت استاندارد اسکورم ارایه داد.