بررسی میزان و منشا ترکیبات هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای ذرات معلق فرونشسته روی برگ درختان شهر اهواز

گیاهان فضای سبز توانایی زیادی در جذب و نگهداشت ذرات معلق هوا دارند و در پاکسازی آلودگی اتمسفر شهری نقش بسزایی ایفا می کنند. گرد و غبار ترسیب شده روی برگ درختان می تواند به عنوان شاخصی مناسب برای ارزیابی ترکیبات هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای (PAHs) موجود در اتمسفر مورد استفاده قرار گیرد. این پژوهش به منظور تعیین منشا و ارزیابی ریسک سلامت ترکیبات PAHs ترسیب شده روی برگ درختان مختلف در شهر اهواز انجام شد. بدین منظور از برگ درختان غالب در 10 نقطه با کاربری های صنعتی، مسکونی، پارک ها و پرترافیک مختلف نمونه برداری صورت گرفت. نمونه ها پس از آماده سازی برای تعیین نوع و غلظت PAHs توسط دستگاه GC-MS مورد تجزیه قرار گرفتند. بر اساس نتایج، 15 نوع ترکیب PAHs از 16 ترکیب مهم تعیین شده توسط EPA در این ذرات ترسیب شده، شناسایی شده است. دامنه غلظت ترکیبات PAHs بین 3/3 تا 110 میکروگرم بر کیلوگرم بود. همچنین بیشترین و کمترین مقدار تجمعی ترکیبات PAHs سرطان زا موجود در ذرات به دام افتاده روی برگ گونه های گیاهی مختلف، به ترتیب در مناطق کوت عبداله (ppb 530) و پارک شهروند (ppb 132/5) به دست آمد. میانگین غلظت کل ترکیبات (وزن مولکولی بالا به وزن مولکولی کم) در ترکیبات موجود در ذرات (0/05) و تحلیل مولفه های اصلی هیدروکربن های آروماتیک نشان داد که منشا مشخصی برای این ترکیبات در شهر اهواز وجود ندارد.