مدیریت ریسک خشکسالی در شرایط تغییر اقلیم: نقش سیاست های ملی و برنامه مدیریت خشکسالی (DMP)

مدیریت ریسک در واقع پیشگیری، برنامه ریزی و ارزیابی برای کاهش و به حداقل رساندن عواقب احتمالی بحران هاست که از طریق برنامه ریزی حاصل می شود. اولین گام برای مقابله با بحران خشکسالی در نواحی مختلف کشور و تعدیل اثرات آن، شناخت و درک واقعیت خشکسالی به ویژه اثرات متقابل پیامدها و علل چندگانه آن است. خشکسالی گسترده بهار 1400 در ایران، نمادی از رویدادهای اقلیمی فرین تحت شرایط تغییر اقلیم است که چالش های پیچیده تامین آب را برای مصارف رقابتی در مناطق مختلف در زمان کمبود شدید برجسته می کند. نگرانی روزافزونی در مورد ناکارآمدی شیوه های کنونی مدیریت خشکسالی که عمدتا مبتنی بر مدیریت بحران است، افزایش یافته است. این روش ها واکنش پذیر هستند و بنابراین فقط علایم (تاثیرات) خشکسالی را بررسی می کنند و از بررسی علل اصلی آسیب پذیری های مرتبط با اثرات آن، غافل اند. از طریق اتخاذ سیاست های ملی خشکسالی که متمرکز بر مدیریت ریسک هستند و با ارایه برنامه های کاهش اثرات خشکسالی یا آمادگی در سطوح مختلف، می توان ظرفیت مقابله با خشکسالی را در سطح کشور بهبود بخشید. اکنون زمان اتخاذ رویکردی است که بر اساس آن بتوان بر کاهش خطر خشکسالی تاکید کرد، با توجه به اثرات پیچیده خشکسالی و افزایش فراوانی، شدت و توالی زمانی رخدادهای خشکسالی همراه با تغییر اقلیم نیاز است تا شناختی صحیح از این پدیده مخرب اقلیمی داشت. در این یادداشت، مفاهیم اساسی خشکسالی، اصول و اهداف سیاست های خشکسالی و روند برنامه ریزی خشکسالی که در تهیه برنامه های تعدیل اثرات خشکسالی موثر است، مورد بحث واقع می شود.