کفر «ثالث ثلاثه» و توحید «رابع ثلاثه» از منظر قرآن کریم

قرآن کریم با تعبیرهای مختلف از یک سو، به نفی شرک و چندگانه پرستی می پردازد و از سوی دیگر، مردم را به توحید و یکتاپرستی دعوت می نماید. نفی اعتقاد به «ثالث ثلاثه» درباره خدا و تاکید بر «رابع ثلاثه» بودن او، یکی از این راه هاست. ازمنظر قرآن کریم، تعبیر «ثالث ثلاثه» درباره خدا، بیانگر محدودیت، جسمیت و هم عرض بودن خدا با سایر موجودات و به تبع آن، اسناد وحدت عددی به خداست؛ به طوری که اگر خدا به همراه دو نفر باشد، با آنها به شمارش درآمده، مجموع آنان سه نفر می شود. از این جهت، «ثالث ثلاثه» کفر و باطل است. این در حالی است که «رابع ثلاثه»، خدا را از محدودیت و هم عرضی با سایر موجودات دور داشته، وحدت او را غیر عددی می داند و به همین دلیل، اگر خدا با دو موجودی، معیت داشته باشد، سومی آن دو بوده، بر آنان احاطه قیومی و عملی دارد، نه اینکه با آنها شمارش شود و به عدد و رقم آنان اضافه گردد. به همین دلیل، «رابع ثلاثه» نشانه توحید ناب بوده، درباره خدای سبحان به کار می رود.