تاثیر ماده ی آلی بر تغییرات کانی شناسی فلوگوپیت و موسکویت در اندازه ی رس در محیط ریشه ی یونجه

هوادیدگی کانی های پتاسیم دار، خاستگاه اصلی پتاسیم در خاک هاست که در شرایط کمبود این عنصر اهمیت ویژه ای دارد. بررسی های زیادی در مورد تاثیر انواع گیاهان و میکروارگانیسم ها بر تغییر و تبدیل کانی های میکایی و رهاسازی پتاسیم از آن ها صورت گرفته است ولی تاکنون پژوهشی در مورد تاثیر ماده ی آلی بر تغییرات کانی شناسی میکاها انجام نشده است. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر میزان ماده ی آلی بر تغییر و تبدیل فلوگوپیت (میکای سه جایی) و موسکویت (میکای دوجایی) در محیط ریشه ی یونجه صورت گرفت. آزمایش گلدانی در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل در سه تکرار انجام شد. بستر کشت مخلوطی از شن کوارتزی، دو نوع کانی میکایی (موسکویت یا فلوگوپیت) و ماده ی آلی در سه سطح شاهد، نیم و یک درصد بود. در دوره ی 120 روزه ی کشت، گیاهان با محلول غذایی کامل یا بدون پتاسیم تغذیه شدند. پس از پایان دوره ی رشد، گیاه برداشت و عصاره گیری به روش خاکستر خشک انجام و مقدار پتاسیم با فلیم فتومتر تعیین شد. همچنین کانی های میکایی بستر کشت و محصولات هوادیدگی آن ها از شن کوارتزی جدا شدند و بخش رس آن ها با پراش پرتو ایکس بررسی شد. نتایج نشان داد که در بسترهای دارای فلوگوپیت، حضور ماده ی آلی در هر دو حالت تغذیه ای باعث افزایش معنی دار مقدار کل پتاسیم جذب شده نسبت به بسترهای بدون ماده ی آلی شده است. پراش پرتو ایکس، تغییر کانی شناسی فلوگوپیت را در هر دو حالت تغذیه ای به خوبی نشان داد ولی هیچ گونه تغییر کانی شناسی در موسکویت با پراش پرتو ایکس تشخیص داده نشد. با حضور ماده ی آلی، در هر دو حالت تغذیه ای، تغییرات کانی شناسی چشم گیری در کانی سه جایی فلوگوپیت ایجاد شده است. به نظر می رسد که تجزیه ی ماده ی آلی و فعالیت های ریشه، قدرت اسیدی ریزوسفر [خاک ریشه] را افزایش داده و رهاسازی پتاسیم را از کانی سه جایی فلوگوپیت تسهیل کرده و در پایان باعث تبدیل این کانی به ورمیکولیت و تا حدودی اسمکتیت و نیز تشکیل مقدار ناچیزی کلریت شده است. بنابراین تاثیر ماده ی آلی روی تغییرات کانی شناختی به نوع کانی میکایی وابسته است.