تحقیقی پیرامون وضعیت علم حقوق، از ورود اسلام به ایران تا انقلاب اسلامی

برای مطالعه وضعیت علم حقوق در ایران، آن را می توان به سه دوره زمانی تقسیم نمود. دوره اول از ورود اسلام به ایران شروع می شود. در این دوره که تا انقلاب مشروطیت ادامه دارد، حقوق با فقه اسلامی تمایزی ندارد و برای آگاهی از وضعیت آن باید تکامل و تطور فقه اسلامی در حوزه های علمیه را بررسی نمود. آموزش وپژوهش در حوزه های علمیه، که نماد آموزش عالی سنتی در ایران است، ویژگیهای منحصر به فردی دارد که تکیه بر معنویت و اخلاق، تمام وقت بودن، عدم شرایط خاص برای ادامه تحصیل، متن خوانی و... از جمله آنهاست. با انقلاب مشروطیت و وضع قوانین و مقررات، حقوق موضوعه به معنای خاص در ایران ایجاد می شود. به دنبال تاسیس مدرسه عالی حقوق (که بعدا منجر به تاسیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی به عنوان یکی از دانشکده های دانشگاه تهران می گردد) آموزش حقوق به سبک جدید]در کنارحوزه های علمیه[آغاز می شود. نظام آموزش حقوق که بر مبنای نظام های آموزش غربی، به ویژه فرانسه، صورت می گرفت، اگر چه در حد خود، نظامی پیشرفته بود ولی نقایص و کاستی هایی داشت، که اهتمام و توجه بیش از حد به نظام حقوقی خارجی از جمله آنهاست. در این مقاله، وضعیت علم حقوق تا انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد و تحولات اساسی ایجاد شده بعد از انقلاب اسلامی موضوع مقاله دیگری می تواند باشد.