پیشنهاد «خانواده» به عنوان واحد تحلیل های خرد در اقتصاد اسلامی بر اساس کتاب و سنت

در دانش اقتصاد رایج، فرد محور تحلیل‌ها و عنصر موثر در تبیین پدیده‌های اقتصادی است. کتاب‌ها و تحقیقات اقتصاد خرد و سایر نظریات اقتصادی بر همین مبنا شکل‌ می‌گیرد. این وضعیت به مطالعات اقتصاد خرد اسلامی نیز سرایت کرده است. تحقیق حاضر تلاش دارد با بررسی ادبیات موجود اقتصاد خرد اسلامی و بررسی لوازم و ملزومات دیدگاه‌های مطرح در کتاب و سنت، به دیدگاهی قابل استناد به اسلام درباره واحد تحلیل خرد در اقتصاد دست یابد. طبق یافته‌های تحقیق، واحد تحلیل خرد، آن جزء مفهومی است که قابل تحویل به اجزای خود نباشد. در علم اقتصاد اسلامی، راه شناخت چنین جزیی، مراجعه به دیدگاه‌ شریعت درباره روابط مالی است. شواهد متنوع در کتاب و سنت از انتخاب خانواده به‌عنوان واحد تحلیل خرد حمایت می‌کند. آیه‌های ‌34 نساء، 18 زخرف، 32، 53 و 59 احزاب و 223 بقره و روایاتی که بر تفاوت‌های روانی زن و مرد دلالت دارند، وابستگی روان‌شناختی، اخلاقی و حقوقی رفتارهای اقتصادی همسران به یکدیگر را تثبیت می‌کند. لازمه پذیرش این وابستگی، التزام به نقش موثر نهاد خانواده، نفی مشابهت و استقلال همسران (زن و مرد) و پذیرش خانواده به‌عنوان واحد خرد موثر و پرکاربرد در تحلیل‌های اقتصادی است.