تحلیل خوانش قاریان در قرائت ماده «نزل» به تشدید و تخفیف

مطالعه قرایت قاریان در ماده «نزل» نشان می دهد، نوعی تقابل در خوانش این واژه بین قاریان وجود دارد. برخی قاریان در قرایت خود وجه تخفیف را برگزیده اند، درحالی که ابن عامر شامی برخلاف سایر قاریان یکی از مبانی قرایی خود را تفاوت معنایی این دو واژه دانسته و معتقد است: ماده «نزل» به تشدید برخلاف «نزل» یا «انزل» به تخفیف بر تکثیر و تکرار دلالت دارد، به همین سبب در مواردی که پس از «نزل» اسم به صورت جمع آمده است، ماده «نزل» را به تشدید خوانده است. نوشتار حاضر به منظور بررسی تفاوت دیدگاه های قاریان یک بوم و منطقه در قرایت یک واژه و بازتاب آن بر منابع دانش لغت و اثبات اجتهادی بودن برخی قراءات هفت گانه، ماده «نزل» را در لغت، قرایت و تفاسیر به روش توصیفی - تحلیلی و زبان شناختی موردمطالعه قرار داده است. نتیجه حاصل از پژوهش نشان می دهد: تحلیل اختلاف قرایت در آیات مشابه می تواند این نظریه را تقویت کند که قراء در قرایت خود اختیاراتی داشته اند که برخی از اختیارات آن ها در قراءات منطبق بر اصول و ضوابطی خاص بوده است و گاهی اختلاف قرایت بر آراء لغت پژوهان اثر داشته است. همچنین تحلیل قرایت قاریان در آیات مشابه ماده «نزل» که امکان قرایت به دو صورت مشدد و مخفف وجود داشته است، نشان می دهد: قرایت ابن عامر در شام در تقابل با قرایت های دیگر است. این موضوع می تواند نقش لهجه و گویش در ایجاد اختلاف قراءات و مسئله اختیارات قراء را نشان دهد.