شناسایی نژادهای بیماریزای Tilletia laevis عامل بیماری سیاهک پنهان معمولی گندم در مناطق مختلف ایران

برای تعیین نژادهای T.laevis، از مناطق مهم گندم کاری کشور نمونه های آلوده جمع آوری شد و پس از شناسایی گونه عامل بیماری 20 جدایه تعیین نژاد گردیدند. بذر ارقام و لاین های تک ژنی و چندژنی متمایز کننده نژادهای قارچ به تلیوسپور جدایه های مختلف آلوده گشته و در مزرعه کاشته شدند. در زمان برداشت درصد سنبله های آلوده هر رقم محاسبه شد و نژاد جدایه های انتخابی به روش استاندارد تعیین نژاد، شناسایی گردیدند. براساس نتایج، برای5 جدایه که فقط روی ژن مقاومت Bt7 بیماریزایی داشتند. نژاد L-1، برای 4 جدایه که روی ژن های Bt2 و Bt7 بیماریزا بودند نژاد L-3، برای 2 جدایه که روی ژن های Bt1 و Bt7 بیماریزا بودند. نژاد4 L-برای 8 جدایه که روی ژن های Bt2، Bt3، Bt7 بیماریزا بودند. نژاد L-10 و برای 1 جدایه که روی ژن های Bt2، Bt3، Bt4، Bt6 و Bt7 بیماریزا بودند. نژاد L-17 تعیین شد. ژن مقاومت Bt7 به تمام نژادها، ژن های Bt2، Bt3به اکثریت نژادها و ژن های Bt8، Bt9، Bt13 وBt15 به تعدادی از نژادهای شناسایی شده حساس بودند، بنابراین جهت برنامه های اصلاح گندم قابل توصیه نیستند. ژن های B‏t1، Bt4 و Bt6 (به استثناء یک نژاد) و ژن های Bt5، Bt10، Bt11، Bt12، Bt14 و Btp در برابر تمام جدایه ها دارای مقاومت بودند. لذا جهت اصلاح ارقام برای مقاومت به این بیماری در مناطق مختلف کشور مورد استفاده قرار گیرند.