بازنمایی ذهن روستاییان در خصوص معماری مسکن بازسازی شده پس از زلزله، مورد مطالعاتی: روستای کنزق اردبیل

مسکن در مجموعه بافت روستا به عنوان یک جزء از هویت کلی روستا و ایفاگر نقشی چند کارکردی است. فرآیند بازسازی مسکن روستایی پس از تخریب گسترده روستاها در زلزله های چند سال اخیر ایران، موضوع مهم و قابل توجه توسط طراحان و برنامه ریزان مسکن روستایی کشور است. در این میان، جلب مشارکت مردم، نتایج مثبتی را در انطباق طرح های معماری پیشنهادی برای بازسازی مسکن با نیازها، خواسته ها، محدودیت ها و امکانات از منظر ذهن روستاییان به دنبال دارد. هدف این پژوهش توجه به ذهنیت ساکنین روستای کنزق به منظور آگاهی از وجوه و عوامل تاثیرگذار بر طرح مسکن بازسازی شده پس از زلزله، از منظر روستاییان است. در این پژوهش با بهره گیری از روش های کتابخانه ای و برداشت میدانی برای شناخت وجوه مسکن روستایی و نیز با استفاده از روش تحقیق کیو1 و مصاحبه با ساکنین روستا، ذهنیت روستاییان و دغدغه های آن ها در فرآیند بازسازی مسکن روستا، شناسایی و اولویت بندی شد. طی استخراج گزاره ها و مرتب سازی آن ها توسط افراد و در نهایت تحلیل آماری در نرم افزار SPSS، افراد با همبستگی بالا در دو دسته قرار گرفتند. ذهنیت دسته اول شامل گزاره های مرتبط با بافت و کاربری های عمومی روستای کنزق و تصمیمات کلی در خصوص بازخوردهای جمعی و عمومی محیط روستا و جانمایی کاربری ها در بافت روستا است که تحت عنوان فاکتور عوامل محیطی مطرح شد و ذهنیت گروه دوم بیانگر اولویت گزاره های مربوط به طراحی مسکن روستایی و مسایل مرتبط با فضاهای داخلی مسکن و بیش تر بیانگر بازخوردهای خصوصی خانوار، پلان معماری خانه، ارتباط فضاهای داخل و موارد مشابه می باشد که در قالب فاکتور عوامل کالبدی مورد بررسی قرار گرفت. طراح با استفاده از ذهن خوانی و مشارکت روستاییان در فرآیند طراحی، می تواند با تحلیل و مقایسه نظرهای زلزله زدگان در جهت درک نیازها و خواسته های حقیقی آن ها، موجب ارتقای رضایتمندی و موفقیت در امر بازسازی شود.