بررسی تاثیر ماساژ بازتابی کف پا بر اضطراب بیماران همودیالیزی

یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی در بیماران همودیالیزی، اضطراب می‌باشد. درمان دارویی اضطراب، به دلیل عوارض شدید این داروها، زیاد توصیه نمی‌شود. رفلکسولوژی، یکی از روش‌های طب مکمل است که تاثیر زیادی در کاهش اضطراب بیماران دارد. مطالعه‌ی حاضر با هدف تعیین تاثیر رفلکسولوژی بر اضطراب بیماران همودیالیزی انجام شد.

این مطالعه یک پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی می‌باشد که بر روی 40 بیمار تحت درمان با همودیالیز انجام گرفت. نمونه‌گیری به روش در دسترس انجام شد و بیماران به صورت تصادفی و با استفاده از جدول اعداد زوج و فرد به دو گروه مداخله (20 نفر) و شاهد (20 نفر) تقسیم شدند. سطح اضطراب بیماران با پرسش‌نامه‌ی اشپیل برگر مورد ارزیابی قرار گرفت. رفلکسولوژی در گروه مداخله، به صورت دورانی و با فشار وارده به میزان 3 تا 4 کیلوگرم، هفته‌ای 3 جلسه و به مدت چهار هفته انجام شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 19 مورد بررسی قرار گرفتند.

در گروه نمونه، 6 نفر (30 درصد) زن و 14 نفر (70 درصد) مرد و در گروه شاهد، 10 نفر (50 درصد) زن و 10 نفر (50 درصد) مرد بودند. میانگین سنی بیماران گروه هدف، 42/75 و میانگین سنی گروه شاهد، 40/85 بود. مقایسه‌ی میانگین نمره‌ی اضطراب بیماران در دو گروه، قبل از مداخله، تفاوت معنی‌داری نداشت (0/05 < p value). اما بعد از مداخله بین دو گروه از نظر میانگین نمره‌ی اضطراب، تفاوت معنی‌داری وجود داشت (0/001 > p value). مقایسه‌ی نمرات اضطراب در گروه‌ها به صورت قبل و بعد، نشان دهنده‌ی تفاوت معنی‌دار در گروه مداخله و عدم وجود تفاوت معنی‌دار در گروه شاهد بود.

نتایج این مطالعه نشان داد که انجام رفلکسولوژی پا در بیماران همودیالیزی، می‌تواند سطح اضطراب این بیماران را کاهش دهد. با توجه به این‌که رفلکسولوژی یک روش آسان و قابل اجرا و بدون عوارض می‌باشد، می‌تواند توسط پرستاران جهت کاهش اضطراب بیماران همودیالیزی استفاده شود.