حقوق قلم در قرآن و حدیث (با تاکید بر رشد و تکامل انسان)

یکی از ابزارها و عوامل مهم و ارزنده در بین ملت‌های متمدن و علاقه مند به حفظ حیات و بقا، قلم نویسنده است. زیرا قلم، منبع تغذیه و خاستگاه علوم، فنون و هنرها محسوب می‌شود، و در رشد و تعالی فرد و جامعه نقش به سزایی دارد. در واقع آشنایی با قلم و خط بود که راه پیشرفت و تکامل برای بشر را فراهم و امکان ثبت مطالب، خواسته‌ها، افکار و اندیشه‌های خود برای آیندگان را ممکن ساخت و اساسا، مبدا تاریخ زندگی انسان از زمان اختراع خط آغاز شد؛ همان زمانی که قلم انسان توانست زندگی او را به تصویر کشد. قلم از نگاه قرآن، نشانه تفکر و آگاهی انسان است و خدا برای تکریمش بدان قسم یاد فرموده است. ذکر قلم و تعلیم و تعلم در اولین سوره قرآن، حکایت از اهمیت و نقش قلم در زندگی و کمال یابی بشر می‌کند .هدف این مقاله به روش تحلیل محتوایی و مطالعه کتبخانه‌ای، بررسی و تبیین نقش کتابت و تالیف در رشد و تکامل انسان و بیان نشانه‌های قلم خدمت و قلم خیانت از منظر قرآن و حدیث است.