اهداف تربیت عقلانی در اندیشه لوگوس محور هراکلیت

هدف پژوهش حاضر دستیابی به راه‌حلهای کاربردی برای حل مسئله هنجارشکنی جامعه‌ با بهره‌گیری از غایت‌شناسی تربیت عقلانی هراکلیت، فیلسوف پیشاسقراطی یونانی است. این پژوهش از نوع کیفی است که از روش استنتاج عملی فرانکنا بهره برده است. در این راستا، ابتدا آثار بجامانده از هراکلیت بررسی شد و مباحث مرتبط با موضوع استخراج گردید. در مرحله بعد، بمنظور دستیابی به هدف غایی و اهداف واسطه‌‌یی تربیت عقلانی، یک باید آغازین بعنوان مقدمه قیاسی اول در نظر گرفته شد و سپس مبتنی بر یک گزاره واقعنگر فلسفی بعنوان مقدمه دوم قیاس عملی، نتیجه قیاس عملی که همان غایت تربیت عقلانی با اندیشه لوگوس‌محور هراکلیت است، استخراج گردید. در انتها بر اساس این هدف غایی و مبناهای فلسفی دیگر، اهداف واسطه‌یی تربیت عقلانی هراکلیت استنتاج شد و مبتنی بر این یافته‌ها، راهکارهایی برای ایجاد فرهنگ هنجارپذیری در جامعه ایران مطرح گردید. نتایج پژوهش نشان میدهد که غایت تربیت عقلانی از دیدگاه هراکلیت، اتصال به لوگوس (عقل کلی) و شناخت آن است تا انسان بتواند قواعد و اصول عقل کلی را کشف کند و مطابق با آن حرکت نماید و به کمال برسد. بر همین اساس میتوان گفت شناخت قوانین، نخستین هدف در راستای حل مسئله هنجارشکنی و سوق دادن بسمت جامعه آرمانی بر مبنای قوانین است. همچنین بر پایه اهداف واسطه‌یی تربیت عقلانی هراکلیت این نتیجه بدست می‌آید که برای ایجاد شناخت و عمل مطابق با هنجار، باید تربیت عقلانی در سه بعد شناختی شامل خودشناسی و درک و فهم اجتماعی راهبردی شامل مرجع مداری و اخلاقی شامل مبارزه با امیال و تخلق به اخلاق نیکو حاصل شود تا بتوان بر مسئله هنجارشکنی فایق آمد.