الگوهای انتشار، پهنه های تنوع و اولویت های حفاظتی جنس Onosma L. (BoraginaceaeJuss.) در بخشی از پروانس جغرافیای گیاهی ارمنستان-ایران در ایران

ارزارزیابی ژیوبوتانیکی آرایه های با غنای گونه ای و درصد اندمیسم بالا نقش مهمی در برنامه ریزی های حفاظتی دارد. ایران یکی از مراکز مهمگونه زایی و تنوع جنس Onosma L.محسوب می گردد که بیانگر ضرورت ارزیابی های حفاظتی در آن می باشد.در این پژوهش الگوهای انتشار جنس Onosma در استان های آذربایجان غربی و بخش های غربی آذربایجانشرقی بر اساس مطالعات میدانی، داده های هرباریومی و فلورهای مختلف به وسیله سامانه اطلاعات جغرافیایی تعیین شد.بدین ترتیب 93 جمعیت از 10 گونه جمع آوری شد و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان می دهد که دامنه پراکنش ارتفاعی گونه های مورد مطالعه بین 1100 متر تا 2900 متر از سطح دریا می باشدکه اغلب در رویشگاه هایی با ساختارهای زمین شناسی رسوبی و کواترنری انتشار یافته اند. همچنین فراوانی و تنوع گونه های زیربخش Haplotricha بیشتر از زیربخش های دیگر این جنس در منطقه مورد مطالعه می باشد. در این مطالعه نقشه پراکنش گونه های این جنس در محدوده مورد مطالعه تهیه شد و مهم ترین گونه ها و رویشگاه ها از نظر اولویت حفاظتی معرفی شدند.به طور کلی تغییر اقلیم و خشک سالی، چرای بی رویه دام و تخریب رویشگاه ها از بزرگ ترین عوامل تهدید گونه های این جنس در محدوده مورد بررسی محسوب می شوند. لازم به ذکر است گونه های نادر این جنس غالباجمعیت های کوچکی داشته و تنها در یک منطقه جغرافیایی و دامنه های ارتفاعی محدودی پراکنش دارند که همین امر سبب آسیب پذیری شدید آن ها در برابر خطرات تهدید کننده می گردد.نتایج حاصل از این مطالعه می تواند در پایه ریزی طرح های حفاظتی و احیایی این جنس باارزش موثر واقع شود.