بررسی حکم تغییر نحوه اجرای قصاص از نظر مذاهب خمسه اسلامی

امکان تغییر نحوه اجرای قصاص، یکی از مباحث مهم در حوزه فقه جزایی است.

در مورد تغییر روش اجرای قصاص، دو موضوع قابل طرح است؛ استیفای قصاص با استفاده از روش ها و ابزارهای جدید و حکم استفاده از داروهای بیحس و بیهوش کننده به هنگام اجرای قصاص. درباره به کارگیری روش ها و ابزارهای جدید در قصاص، دو دیدگاه وجود دارد که به نظر می رسد دیدگاه راجح، قول آن دسته از فقیهانی است که می گویند به کارگیری ابزارها و روش های نوینی که آسانتر از شمشیر، ازهاق روح را حاصل می کنند شرعا واجب است و حکام اسلامی باید در جریان قصاص جانیان آن را به کار بگیرند. همچنین درباره جواز استفاده از داروهای بیهوش و بیحس کننده به هنگام استیفای قصاص به نظر می رسد بهترین دیدگاه، اناطه جواز به کارگیری این داروها به اذن و رضای مستحق قصاص (اعم از ولی دم یا مجنی علیه) است.

این دیدگاه همخوانی بیشتری با ادله شرعی و روح شریعت دارد و بیش از سایر دیدگاه ها با مقاصد تشریع قصاص سازگار است.

نتایج این تحقیق نشان از آن است که این مساله به صورت کلی، قابلیت طرح را دارد و فقها ابعاد مختلف آن را تبیین کردهاند. نکته بسیار مهم در مورد این مساله آنکه مصادیق آن مستحدث هستند و تنها در عصر اخیر و با تغییرات و پیشرفتهای علمی حاصلشده طرح شده اند.