تاثیر تنش خشکی بر بیان ژن های TaMOR، TaNAC69-1 و TaExpb23 در ارقام مختلف گندم نان (..Triticum aestivum L)

برای ارزیابی اثرات بیان ژن های TaMOR و TaNAC69-1 و TaExpb23 بر روی ساختار ریشه و تحمل به خشکی گندم، 10 رقم گندم نان در یک آزمون جوانه زنی، یک آزمایش گلدانی و یک آزمون مزرعه ای در دانشگاه آزاد واحد اردبیل در سال 1397 مورد بررسی قرار گرفتند. در آزمون جوانه زنی، بذور تحت فشار اسمزی 0، 3- و 6- بار قرار داده شدند. در آزمایش گلدانی، ژنوتیپ ها تحت رژیم های آبیاری 100، 75 و 50 درصد ظرفیت مزرعه قرار داده شدند و در آزمون مزرعه ای، ژنوتیپ ها تحت تیمار آبیاری کافی و دیمکاری قرار داده شدند. بر اساس نتایج، مشخص شد که تمام صفات بجز تعداد ریشه چه به طور معنی داری تحت تاثیر تنش آبی قرار گرفتند. تفاوت های ژنوتیپی معنی دار در تمام صفات حاکی از وجود تنوع ژنتیکی در بین ژنوتیپ ها می باشد. ضرایب همبستگی نشان دادند که بیان ژن TaMOR دارای همبستگی مثبت با عملکرد بوته تحت تنش 75 درصد ظرفیت مزرعه بود (*r=0.733). بیان ژن TaNAC69-1 با عملکرد بوته و با بیوماس بوته تحت تیمار 50 درصد ظرفیت مزرعه همبستگی مثبت داشت (*r=0.634 و*r=0.711). همچنین بیان ژن TaNAC69-1 تحت تیمار 50 درصد ظرفیت مزرعه با تعداد ریشه همبستگی مثبت داشت (*r=0.622). بیان ژن TaNAC69-1 با زاویه ریشه چه نیز دارای همبستگی مثبت بود (*r=0.648). ژن TaExpb23 تحت تیمار 75 درصد ظرفیت مزرعه با عملکرد بوته و بیوماس همبستگی مثبت نشان داد(*r=0.663 و *r=0.723). بنابراین، بیان ژن های TaMOR و TaNAC69-1 و TaExpb23 تحت تیمارهای تنش خشکی متفاوت با صفات مختلف همبستگی نشان می دهند و اثرات آنها هم در سطوح مختلف تنش بر روی صفات مختلف متفاوت می باشد.