پایش و ارزیابی تغییرات مکانی هدایت الکتریکی خاک با استفاده از سنجش از دور

شور شدن خاک‏ها، مسئله مهم محیطی است که سبب کاهش بهره‏ وری خاک می‏شود. برای مدیریت بهینه منابع خاکی پایش کمی شوری خاک، تغییرات زمانی و تحلیل فضایی عوامل تاثیرگذار بر آن ضروری به نظر می‏رسد. هدف از تحقیق حاضر، استخراج نقشه پراکندگی شوری خاک و تحلیل فضایی آن پس از بارش‏های بیش از نرمال سال آبی 1397 1398 در غرب ایران است. با استفاده از تصاویر ماهواره‏ای لندست و شاخص GDVI و به‏ وسیله الگوریتم نوشته‏ شده در سامانه گوگل اینجین، نقشه هدایت الکتریکی خاک استخراج ‏شده و در پنج کلاس شوری طبقه‏ بندی شد. نتایج نشان داد به‏ طور کلی شوری خاک در محدوده مطالعه شده کاهش‏ یافته است. اگر عامل بارشی در دوره مطالعه شده مهم‏ترین عامل در تغییرات پراکندگی شوری بدانیم، مناطق با شوری شدید که در کلاس ارتفاعات کم قرار دارند، تغییری نکرده است. این عامل به دلیل وجود سازندهای شور و شیب ملایم اطراف آنها نتوانسته تاثیر زیادی بر کلاس شوری شدید بگذارد، اما کلاس با شوری متوسط بیشترین تغییرات را داشته و بارش توانسته است شوری سطح خاک این کلاس را به پایین‏دست جابه‏ جا کند.جهت بیضی سه برابر انحراف استاندارد مکانی شمال غربی به جنوب شرقی به دست آمد که نشان می‏دهد بیش از 99 درصد پراکندگی شوری به تبعیت از آرایش مکانی ارتفاعات، بارش و پراکندگی رده‏ های خاک در این راستا گسترش دارد. آماره 4566/0شاخص موران و P_Value مقدار 00/0 خودهمبستگی مکانی شوری خاک را در غرب کشور نشان داد.نقشه لکه‏ های داغ نیز نشان داد شوری سطحی خاک به ‏صورت خوشه‏ای در راستای شمال غرب و به جنوب شرق و در ارتفاعات کمتر از 1200 متر قرار دارد.تحلیل لکه‏ های داغ نیز نشان داد شوری خاک به سمت شرق و داخل کشور بیشتر الگوی خوشه‏بندی پیدا کرده است. از نتایج و روش این تحقیق می‏توان به ‏راحتی و با سرعت زیاد مناطقی که در معرض شوری خاک قرار دارند، شناسایی و پایش کرده و در برنامه‏ ریزی‏ های محیطی برای پیاده ‏سازی اقدامات پیشگیرانه استفاده کرد. همچنین، از نتایج تحقیق حاضر و خروجی‏های آن برای شناسایی کانون‏های شوری خاک در برنامه ‏ریزی ‏های کشاورزی و تخصیص امکانات استفاده کرد.