کمربند ماگمایی ساوه- نایین- جیرفت جایگزین کمربند ماگمایی ارومیه- دختر: بررسی ارتباط ژنتیکی کانسارهای مس پورفیری با گرانیتوئیدهای آداکیتی و غیرآداکیتی

بر اساس شواهد نبود ماگماتیسم بین ساوه تا حدود تکاب و نبود آنومالی مغناطیس هوایی، در این پژوهش نام کمربند ماگمایی ارومیه- دختر به کمربند ماگمایی ساوه- نایین- جیرفت تغییر یافت. ماگماتیسم ارومیه تا تکاب، ادامه کمربند ماگمایی البرز غربی است. بر اساس ویژگی های ماگماتیسم و کانی سازی، SNJMB را می توان به دو کمربند مجزا تقسیم کرد: 1) کمربند ماگمایی ساوه- نایین که اغلب شامل گرانیتوییدهای میوسن سری مگنتیت نوع I عقیم غیرآداکیتی است. بر اساس نسبت (La/Yb)n (اغلب زیر 10)، این گرانیتوییدها از عمق 60 تا 80 کیلومتری و گوه گوشته ای منشا گرفته و بر اساس مقدار Eu/Eu*  (بین 43/0 تا 1 با میانگین 65/0) شرایط اکسایش در محل ذوب بخشی کم بوده است. نسبت 87</sup>Sr/86</sup>Sr اولیه نشان می دهد آلودگی زیادی با پوسته قاره ای داشته اند. ضخامت پوسته در SNMB کمتر از 48 کیلومتر است، 2) کمربند ماگمایی نایین- جیرفت که میزبان کانسارهای مس پورفیری است. گرانیتوییدهای میوسن این کمربند سری مگنتیت و نوع I بارور آداکیتی هستند. بر اساس نسبت (La/Yb)n (بین 15 تا 38)، این گرانیتوییدها از عمق پایداری گارنت (بیش از 90 کیلومتری) و ذوب بخشی اسلب منشا گرفته و بر اساس Eu/Eu* (بین 82/0 تا 3/1 با میانگین 2/1) شرایط اکسیدان در محل منشا برقرار بوده است. نسبت 87</sup>Sr/86</sup>Sr اولیه نشان می دهد آلودگی کمی با پوسته قاره ای داشته اند. ضخامت پوسته در NJMB بین 48 تا بیش از 52 کیلومتر است. سنگ های آتشفشانی آداکیتی ایران اغلب سن میوسن-پلیوسن دارند و در شمال غربی ایران، SNJMB و کمربند ماگمایی قوچان- سبزوار رخنمون دارند. ویژگی ژیوشیمیایی - ایزوتوپی آنها شبیه گرانیتوییدهای بارور آداکیتی NJMB است؛ اما این واحدها هیچ گونه کانی سازی ندارند. ویژگی های اسلب اقیانوسی نیوتتیس در طول SNJMB کاملا متفاوت بوده که به ماگماتیسم و کانی سازی مختلف منجر شده است. گرادیان حرارتی، عمق دهیدراسیون، مقدار آب، سنگ منشا و درصد ذوب بخشی در طول کمربند، نوع ماگماتیسم و تشکیل کانی سازی را کنترل کرده است.