نگاهی بر وضعیت تجارت الکترونیکی ایران

امروزه نقش تجارت الکترونیکی به عنوان یکی از مولفه ‏های اصلی اقتصاد دیجیتال در توسعه اقتصادی کشورها و تاثیرگذاری آن در اقتصاد جهان غیر قابل چشم‏پوشی است. در سال 2020، جهان درگیر چالشی نو و عجیب شد. همه گیری ویروس کرونا تاثیرات مختلفی در تمامی ابعاد زندگی بشر گذاشت که تجارت الکترونیکی نیز از آن مستثنی نبوده است. براساس آمار جهانی، ارزش مالی تجارت الکترونیکی در جهان در سال 2020، نسبت به سال 2019، با رشدی حدود 17درصد به 4.13 تریلیون دلار رسیده و چین همچون سال‏های گذشته سریعترین رشد را در حوزه تجارت الکترونیکی نسبت به سایر کشورهای جهان داشته است. براساس آمار اعلامی از سوی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در سال 2020، شیوع ویروس کرونا موجب توسعه تجارت الکترونیکی در حوزه‏های جدید شده از جمله صنایع، محصولات (از جمله کالاهای سوپرمارکتی) و مشتریان(برای مثال میانسالان و سالمندان) شده است. همچنین در طی این دوران تراکنش‏های تجارت الکترونیکی در بسیاری از کشورها از سمت خرید کالاهای لوکس به سمت خرید نیازمندی‏های روزانه که شامل طیف بیشتری از افراد است، سوق داده شده است.
کشور ما ایران نیز در سال‏های اخیر در حوزه تجارت الکترونیکی روند رو به رشدی را تجربه کرده است. براساس گزارش آنکتاد در سال 2019، رتبه ایران در حوزه تجارت الکترونیکی از میان 152 کشور، 42 شد که نسبت به سال قبل 7 پله ارتقا داشته است. با این‏حال، سهم درآمد ایران از درآمد تجارت الکترونیکی در منطقه و در بین کشور‏های همسایه از جمله ترکیه، عربستان، امارات و غیره، تنها 7 درصد است.