اثر تنش خشکی و کود زیستی ورمی کمپوست بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک آویشن باغی (Thymus vulgaris L.)

این آزمایش به منظور بررسی اثر تنش خشکی و کود زیستی ورمی کمپوست بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) در گلخانه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خرم آباد به صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار به صورت آزمایش گلدانی به اجرا در آمد. فاکتورها شامل میزان کود ورمی کمپوست در سطوح صفر، 30، 50 و 75 درصد حجم گلدان و تنش آبی شامل آبیاری بر اساس 85 (شرایط نرمال رطوبتی به عنوان شاهد)، 70 (تنش متوسط)، و 55 (تنش شدید) درصد رطوبت ظرفیت زراعی بود. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تنش خشکی میزان رنگیزه های فتوسنتزی (کلروفیل a و کلروفیل b)، آنزیم آنتی اکسیدان کاتالاز، پروتئین، متابولیت های ثانویه آلفاترپینن، تیمول و کارواکرول و صفات مورفولوژیک ارتفاع بوته، تعداد شاخه های فرعی، وزن تر و وزن خشک بوته کاهش معنی داری یافت، اما تنش خشکی آنزیم های آنتی اکسیدان پراکسیداز و هیدروژن پراکسیداز، میزان قندهای محلول غیرساختاری و اسید آمینه پرولین را به طور معنی داری افزایش داد. افزایش مصرف ورمی کمپوست موجب افزایش معنی دار کلروفیل b، هیدروژن پراکسیداز، آلفاترپینن، تیمول، کارواکرول، درصد اسانس، ارتفاع بوته، تعداد شاخه های فرعی، وزن تر و وزن خشک بوته شد، اما کلروفیلa و قندهای محلول غیرساختاری را کاهش داد. بر اساس نتایج این آزمایش، تنش خشکی و ورمی کمپوست مستقل از یکدیگر عمل نمودند. با افزایش شدت تنش خشکی علی رغم اقدام گیاه به دفاع آنتی اکسیدانی و تنظیم اسمزی، تولید اغلب متابولیت های ثانویه و رشد گیاه به طور معنی داری کاهش یافت؛ اما مصرف ورمی کمپوست موجب افزایش این صفات شد. نتایج این آزمایش از طرفی حساسیت زیاد آویشن باغی به تنش خشکی و از سوی دیگر اهمیت کاربرد ورمی کمپوست در افزایش تولید و ارزش دارویی این گیاه را تایید نمود.