روابط بازرگانی ساسانیان- آسیای مرکزی

دو امپراتوری بزرگ،  ایران در زمان دودمان ساسانی و چین، در زمان دودمان‌های وی، سویی و تانگ، مقصد بازرگانانی بودند که در جاده‌ی ابریشم در آسیای مرکزی سفر می‌کردند. هر دو مقصد از جمله مراکزی بودند که بازارهای بزرگ و محصولات مختلفی عرضه می‌کردند، اما مهم‌تر آن بود که ثبات و امنیت در روابط تجاری را تضمین می‌کردند. این امر در هر دو سرزمین چین و ایران، هم در سکه ها و هم در اشیاء مبادله شده بازتاب یافته است. در این مقاله‌ی کوتاه به بررسی این دو مورد می‌پردازم و آن را به دوست قدیمی، آدریان دیوید هیو بیوار، تقدیم می‌کنم که اشتیاق و مشارکت بی‌نظیرش در بسیاری حوزه‌های فرهنگ و تمدن خاور نزدیک و آسیای مرکزی، در زمینه‌ی سکه‌شناسی، تاریخ، دین و غیره، شناخت ما از گذشته‌ی این بخش از جهان را بسیار غنی کرده است. در سپتامبر 1990 نسخه روسی ابتدایی این مقاله را در کنفرانسی در سمرقند ارایه دادم که در اینجا آن را اصلاح کرده و بسط داده ام.