مساله زمان بندی تک ماشین با درنظر گرفتن اولویت های متغیر و زمان دسترسی کارها

در سال‌های اخیر، با افزایش روزافزون محیط رقابتی، اهمیت تحویل به‌موقع کالا و رضایت مشتری بیش از پیش نمودار شده است. لذا اهداف مرتبط با تحویل به‌موقع محصولات و خدمات به مشتری همچون کمینه سازی تعداد کار دارای دیرکرد توجه محققین را به‌خود جلب کرده است. هدف این پژوهش زمان‌بندی عملیات ماشین‌آلات به‌منظور کمینه‌سازی تعداد کارهای دیرکرددار وزنی در دو حالت تاخیر همراه با جریمه مالی و تاخیر همراه با فروش ازدست‌رفته است. در این مقاله زمان شروع انجام کار، متغیر تصمیم بوده و هر کار با محدودیت حداکثر یک بار انقطاع، پی گرفتنی می باشد، لیکن زمان در دسترس قرار گرفتن آن‌ها متفاوت در نظر گرفته می‌شود. همچنین زمان تکمیل هر عملیات در دو بازه دارای شناوری می باشد؛ ابتدای بازه، موعد تحویل کار بدون درنظر گرفتن جریمه و انتهای بازه، موعد تحویل با درنظر گرفتن جریمه تعیین می شود. بررسی اولویت متغیرکارها از نوآوری این پژوهش بوده؛ بدین ترتیب که با گذر زمان و نزدیک شدن کارها به موعد تحویل، کلیه کارها به سطوح اولویتی جدیدی وارد می شوند که این کار براساس عواملی مانند وزن کار و زمان باقیمانده از پردازش تعیین می شود. در این مقاله، ابتدا به مدل‌سازی ریاضی مساله پرداخته شده و سپس توسط یک الگوریتم ابتکاری به حل مساله و یافتن جواب‌های نزدیک بهینه پرداخته می‌شود. برای این منظور، تعداد 2700 مساله نمونه تولید و هریک توسط نرم افزار گمز و الگوریتم ابتکاری حل شده است. نتایج به‌دست آمده، عملکرد نسبتا خوب الگوریتم ابتکاری را در رسیدن به جواب نزدیک بهینه در مدت زمان منطقی نشان می دهند.