بررسی تطبیقی رئالیسم سوسیالیستی در رمان های «مادر» اثر ماکسیم گورکی و «سال های ابری» اثر علی اشرف درویشیان

«ریالیسم»، اصطلاحی است که هم بر جریان ادبی قرن نوزدهم دلالت دارد و هم به منزله سبک ادبی در داستان‌نویسی است که در آن به امور محتمل زندگی اجتماعی معاصر توجه نشان می‌دهد، به‌ویژه در ریالیسم سوسیالیستی، نگرش خاص به جهان به اوج می‌رسد و از شگردهایی چون توجه به جزییات دقیق در سطح متن و نزدیکی متن به واقعیت‌های جامعه‌ای بهره می‌برد که نویسنده در آن زندگی می‌کند. در این مقاله، کوشیده‌ایم به تطبیق دو رمان «مادر» از ماکسیم گورکی (18681936م.) و «سال‌های ابری» علی‌اشرف درویشیان (13201396) و میزان و موارد اثرپذیری و اثرگذاری و روابط ادبی و پیوندهای فکری بین‌المللی نویسندگان این دو رمان در حوزه ریالیسم سوسیالیستی بپردازیم. برای این منظور، پس از مطالعه دقیق رمان‌های مذکور، به مبانی نظری پژوهش، عناصر مشترک پیرنگ، شخصیت‌پردازی و وجوه ایدیولوژیک این دو اثر می‌پردازیم تا دریابیم که درویشیان با آگاهی از عناصر فنی ریالیسم سوسیالیستی و نیز با استفاده از جنبه‌های تبلیغی و ترغیبی این مکتب، از نویسندگان سوسیالیست روسی، به‌ویژه ماکسیم گورکی تا چه میزان تاثیر پذیرفته‌است و اینکه ریشه‌های انقلاب ایران تا چه میزان به ریشه‌های انقلاب روسیه مشابهت دارد.