اسفنج های شته تیتی هیپرکلسیفای و اهمیت پالئواکولوژی آن ها در سازند اسفندیار در منطقه دیهوک (کوه های شتری ، بلوک طبس- ایران مرکزی)

یکی از عمده ترین فسیل های بنتیک سازند اسفندیار در منطقه دیهوک (بلوک طبس) ، شته تیت های هیپرکلسیفای می باشند که از نظر ساختاری شباهت هایی هم با گروه های مرجانی ،بریوزوا و استروماتولیت دارند. این گروه از اسفنج های هیپرکلسیفای با اشکال متنوعی همانند لامینار، گنبدی، پیازی شکل ، ستونی، شاخه ای پیچیده و با اندازه های متفاوت (با حداکثر قطری 60 سانتی متر) در برش دیهوک مشاهده گردیدند، به طوری که این تنوع فرم ها نشانگر میزان و نوسانات انرژی محیطی میباشد. این گروه از فسیل های بنتیک برای اتصال اولیه نیاز به بستری سخت دارند و در محیط های نورانی یا فوتیک زندگی می کرده اند. به طور معمول عوامل رسوبگذاری و نوسانات انرژی در محیط به طور موثری در تکوین فرم این گروه از اسفنج ها موثر بوده اند. بررسی انرژی محیط دیرینه نشان می دهد که شته تیت های شاخه ای و ستونی در محیط های کاملا آرام رشد کرده اند، در حالی که سایر فرم ها با شکل صفحه ای و گنبدی، خود را با محیط های پر انرژی تر، سازش داده اند. بررسی و تفسیر این نوع رشد در شته تیت ها همزمان با مطالعه رخساره ها در پلاتفرم سازند اسفندیار درک بهتری از محیط دیرینه فراهم نموده است، از نظر زمانی پیدایش و گسترش این گروه از اسفنج ها با اسکلت شته تیتی در سازند اسفندیاردر محدوده زمانی کیمیریجین پیشین در بخشی از تتیس مرکزی (بلوک طبس) قابل توجه می باشد، اگر چه این گروه در کربونیفر بالایی- پرمین، تریاس میانی تا کرتاسه در سراسر تتیس گسترش داشته اند.