بررسی فقهی رای وحدت رویه در تقسیط مهریه و حق امتناع زوجه از تمکین

طبق رای مشهور فقها و ماده 1085 ق.م.، زوجه می تواند تا قبل از دریافت مهریه عندالمطالبه از تمکین خاص اول خودداری کند. گاه زوج به دلیل اعسار، قادر به پرداخت مهریه نیست که در صورت مراجعه به مراجع ذی صلاح و ادعای اعسار، دادگاه حکم به تقسیط مهریه می کند. اختلاف در اینکه در صورت اثبات اعسار و تقسیط مهریه حق امتناع زوجه همچنان باقی است یا نه، منجر به صدور رای وحدت رویه به شماره 708-22/5/1387 شد که بر اساس آن، تا پرداخت آخرین قسط، زوجه حق امتناع دارد و مستحق نفقه نیز هست. در بررسی فقهی رای صادرشده نتایج زیر حاصل شده است: اولا تعداد در خور توجهی از فقها، در فرض اعسار زوج، حق حبس را از اساس معتبر نمی دانند و فقط در صورت توانایی وی، قایل به این حق شده اند. به علاوه، گروهی از فقها، مهریه های کلان را مصداق بارز معاملات سفهی دانسته و در شرعی بودن آن، شبهه ایجاد کرده اند. به باور نگارندگان، در اوضاع و احوال فعلی، عمل به رای وحدت رویه، خلاف مقتضای عقد نکاح و ماهیت ذاتی آن است.